references
78 C Z Ę Ś Ć
I
polskim rozrywkowym portalem internetowym50. Wymienione serwisy oferują swoim użytkownikom nie tylko przeglądanie obrazków, lecz także ich tworzenie i zamieszczanie. Tworzenie nowych obrazków jest bardzo łatwe, internauci mogą bowiem skorzystać z gotowych szablonów – muszą jedynie wybrać ilustrację i dopisać do niej tekst. Powtarzające się w obrazkach motywy (hasła, rysunki, zdjęcia), do których przypisane jest określone znaczenie, zyskują miano memów internetowych. Obrazek staje się memem w chwili, gdy zaczyna być powielany, modyfikowany i rozpowszechniany – ta „zaraźliwość” jest podstawową jego cechą. W ten sposób prosty rysunek przedstawiający smutną twarz zaczyna oznaczać samotność (Forever alone), ludzik z kilku kresek oznacza sukces lub wygraną, a kadr z filmu „Willy Wonka i fabryka czekolady” staje się cynicznym podpisem wyrażającym np. „Ach, więc skończyłeś 18 lat, opowiedz mi, jaki jesteś dorosły”. Społeczeństwo sieci tworzy unikalny kod, do którego odczytania konieczne jest świadome uczestnictwo w kulturze Internetu. Aby zrozumieć memy, nie wystarczy samo przeglądanie zasobów sieci, trzeba się do niej „podłączyć” aktywnie51. Memy są czytelne tylko dla niektórych użytkowników, tym samym zyskują wartość identyfikującą: „jeśli rozumiesz memy, które tworzy nasza grupa, jesteś jednym z nas”, bardzo szybko też tracą one aktualność, stają się niemodne. Aby rozumieć język memów, należy być wciąż na bieżąco, łatwo bowiem można nie zauważyć momentu, w którym się modyfikuje, ulega hybrydyzacji i zyskuje zupełnie inne znaczenie. Memy powstają niezwykle szybko, są komentarzem i krytyką aktualnych wydarzeń, tym samym stając się cennym źródłem informacji o nastrojach społecznych, są one sposobem na rozładowanie emocji i ośmieszenie (a tym samym „oswojenie”) trudnych sytuacji. Memami stają się przypadkowe zdjęcia i ilustracje często zamieszczane w sieci w innym celu. Bywa, że zamiast fikcyjnych postaci i prostych rysunków użytkownicy do stworzenia mema wykorzystują zdjęcia realnych osób, które umieściły je zbyt pochopnie w Internecie (lub też ktoś zrobił
Ranking Alexa, [online:] http://www.alexa.com/siteinfo/kwejk.pl, [dostęp: 12.09.13]. 51 M. Kamińska, Niecne memy. Dwanaście wykładów o kulturze Internetu, Galeria Miejska Arsenał, Poznań 2011, s. 63.
50