references
W P ŁY W S P O S O B Ó W K O R Z Y S T A N I A Z M E D I Ó W N A P O Z N A W C Z E . . .
1 69
wykonawczych, a konkretnie rzecz ujmując – z poznawczą kontrolą63. Dzieci od bardzo wczesnych lat ćwiczą swoje funkcje wykonawcze, kontrolowanie i filtrowanie wiedzy, od której zależy m.in. podejmowanie właściwych decyzji na późniejszych etapach rozwojowych. Wpływ nawyku wielozadaniowości może być dwojaki – pozytywny i negatywny. Pierwszy z nich odwołuje się do sytuacji, w której młodzi odbiorcy rozwijają się wraz ze zwiększającym się stopniem trudności stawianych przed nimi zadań, a ich kontrola poznawcza wraz z liczbą aspektów zadań, które muszą brać pod uwagę. Negatywny wpływ może być spowodowany zjawiskiem płytkiego przetwarzania, które pojawia się na skutek kontaktu ze stale zmieniającą się treścią, płynącą w szybkim tempie z wielu źródeł64. Osoby, które na co dzień często korzystają z wielu mediów jednocześnie są przekonane o swoich wysokich kompetencjach w tym zakresie65. W celu analizy rzeczywistych efektów tego stylu funkcjonowania Clifford Nass, Eyal Ophir i Anthony Wagner przeprowadzili badania na grupie wielozadaniowców (ang. heavy multitaskers, light multitaskers)66. Pomiędzy grupami, które zostały wyodrębnione na podstawie ankiety, nie było istotnych różnic jeśli chodzi o oceny szkolne, testy osobowości czy zdolności poznawcze. W badaniu sprawdzano m.in. zdolność ignorowania nieistotnych bodźców przez osoby badane. Okazało się, że wyniki osób z grupy tzw. heavy multitaskers pogarszały się wraz z narastającą liczbą bodźców, w przeciwieństwie do osób z grupy tzw. light multitaskers. Wielozadaniowcy osiągali gorsze wyniki również w innych testach, sprawdzających np. zdolność zapamiętywania informacji. Mieli problem z pozbywaniem się z pamięci treści mniej istotnych. Badania pokazały, że osoby, które mają silny nawyk wykonywania kilku czynności naraz mają o wiele większe trudności z ignorowaniem zarówno zewnętrznych bodźców, jak i tych, które pochodzą
63 Por. E. Windisch, N. Medman, Understanding the Digital Natives, „Ericsson Business Review”, nr 1/2008, s. 36–39. 64 Por. M. Spitzer, Cyfrowa demencja…, op. cit. 65 Por. D.M. Sanbonmatsu, D.L. Strayer, N. Medeiros-Ward, J.M. Watson, Who Multi-Tasks and Why? Multi-Tasking Ability, Perceived Multi-Tasking Ability, Impulsivity, and Sensation Seeking, DOI: 10.137/journal.pone.0054402, 2013. 66 E. Ophir, C. Nass, A.D. Wagner, Cognitive Control in Media Multitaskers, PNAS, September 15, 2009, vol. 106, nr 37.