references
308 C Z Ę Ś Ć
III
wprowadzenie do wiedzy technologicznej i wyrabianie sprawności w używaniu cyfrowych multimediów – jej sednem jest natomiast przysposabianie do takiego użytkowania medialnego uniwersum (egzystowania w mediosferze), które ocala integralność osobowości, pozwala ją mądrze kształtować i w sensowny sposób uczestniczyć w życiu zbiorowości. Tak pojęta edukacja medialna, będąca w istocie komponentem procesu wychowania, winna przygotowywać młodego człowieka (piszę cały czas o edukacji systemowej, a więc ujętej w ramy państwowego sytemu szkolnictwa) także do obrony przed agresją audiowizualności, która różnymi kanałami przedostaje się do świadomości (i nieświadomości) odbiorców. Umiejętność refleksyjnego istnienia pośród uniwersum dźwiękowych obrazów (także i tekstów werbalnych) to również gotowość i kompetencja do ich ignorowania (odrzucania, pomijania, kwestionowania, dyskutowania z nimi itp.) – wsparta na świadomie podjętej decyzji motywowanej wartościowaniem i zwykłym poczuciem konieczności zachowania umysłowej – emocjonalnej i intelektualnej – higieny. Jako swoiste motto tak pojmowanej edukacji medialnej można potraktować komentarz Gottfrieda Boehma, który tak pisze o paradoksalnym zjawisku jednoczesnej hegemonii i inflacji obrazów w kulturze współczesnej:
Nowoczesny przemysł reprodukcji faworyzuje obraz jako podobiznę, odwzorowanie, dublet rzeczywistości. Za sprawą elektronicznych technik symulacji przedstawienie staje się – pojęcie symulacji jasno na to wskazuje – doskonałym „jak gdyby”, do tego stopnia, że w świadomości postmodernistycznej różnica między obrazem a rzeczywistością stopniowo zanika, factum i fictum zbiegają się ze sobą. Przemysł medialny jest zaciekłym wrogiem obrazów: wprawdzie nie zakazuje ani nie utrudnia ich wytwarzania, a przeciwnie, uruchamia zalew obrazów, które w tendencji mają stać się sugestywną namiastką rzeczywistości, co zawsze było równoznaczne z zacieraniem własnego statusu obrazu. Okrzyczana era obrazu – następująca po erze Gutenberga – jest ikonoklastyczna, nawet jeżeli jej entuzjaści tego nie dostrzegają17.
G. Boehm, Powrót obrazów, [w:] tenże, O obrazach i widzeniu, przekład M. Łukasiewicz, A. Pieczyńska-Sulik, Universitas, Kraków 2014, s. 301.
17