references
E D U KAC Y J N E F O R M Y P R AC Y B I B L I O T E K P U B L I C Z N YC H W P O LS C E . . .
375
między przyrostem bibliotek użytkujących komputery i z dostępem do Internetu, a liczbą bibliotek posiadających komputerowy program biblioteczny. W 2004 roku 1/3 bibliotek i filii bibliotecznych użytkowała program biblioteczny. W 2013 roku było to już blisko 2/3 bibliotek (62,5%) i 67,5% użytkujących komputery, w miastach 82,9% funkcjonujących tam placówek (86,2% posiadających komputery), na wsi nadal zaledwie połowa (52%) bibliotek (57,3% korzystających z komputerów). Dominującymi bibliotecznymi programami komputerowymi obecnymi w bibliotekach publicznych są nadal SOWA, MAK (w starszych jego wersjach) oraz MAK+20.
Odsetek bibliotek i filii z użytkujących programy biblioteczne w przekroju miasto-wieś w układzie biblioteka-filia miasto wieś biblioteka filie 50,0 26,6 b.d. b.d. 62,8 27,7 b.d. b.d. 72,7 35,0 b.d. b.d. 76,2 41,0 74,8 42,9 82,9 52,0 99,96 54,5
Lata 2004 2008 2010 2011 2013
ogółem 34,5 39,8 47,7 52,9 62,5
Tabela 10. Odsetek bibliotek publicznych z użytkujących komputerowe programy biblioteczne w latach 2004-2013. Źródło: Biblioteki w Polsce w 2013 r. Raport, (maszynopis).
Sytuacja ta w zasadniczy sposób rzutuje na rozwój usług elektronicznych w bibliotekach publicznych, np. ilość bibliotecznych katalogów dostępnych on-line, możliwość zdalnej obsługi konta przez użytkowników bibliotek (np. sprawdzenie stanu konta, składanie zamówień, rezerwacje na wypożyczenia materiałów bibliotecznych itp.). Spośród 8112 bibliotek i filii zarejestrowanych w 2013 roku 4411 (54,4%) określiło odsetek zbiorów opracowanych komputerowo, w tym 1880 (23,2%) placówek na poziomie 76-100%. Katalogi on-line posiadało 43,9% bibliotek publicznych, 76,1% bibliotek i filii funkcjonujących w miastach, 27,3% – na wsi. Możliwość np. zdalnej rezerwacji materiałów bibliotecznych była dostępna w 19,2% placówkach (w mieście – 40,0%; na wsi – 8,5%). Na podobnym poziomie dostępna była
20 T. Cieślik: MAK+ wczoraj i dziś. Rozwój systemu, planowane nowości; [w:] K. Winogrodzka, Raport o stanie komputeryzacji bibliotek publicznych w roku 2012, http://www.sbp.pl/konferencje/konferencja/program?konferencja_id=5388 , [dostęp: 30.03.2015].