references
KOMPETENCJE MEDIALNE
13 1
Za przyjęciem dyfuzjonistycznej wizji kompetencji medialnej przemawia współcześnie wiele argumentów. Przede wszystkim obecnie podkreśla się potrzebę łączenia edukacji medialnej z ideą nowego humanizmu jako odpowiedź na wyzwania współczesnego globalnego multikulturowego społeczeństwa6. Choć filozofia antropocentryczna (human-centred philosophy) i tzw. rozwojowy humanizm (evolutionary humanizm) był już akcentowany przez pierwszego generalnego dyrektora UNESCO Sir Juliana Sorella Huxleya, to w dobie globalizacji i rozwoju społeczeństwa planetarnego powstała idea „nowego humanizmu”. Myśl ta stała się przewodnią ideą UNESCO, także w odniesieniu do działań związanych z edukacją medialną. Nowy humanizm implikuje właśnie szacunek wobec wielości i różnorodności kulturowej, wsparcie dla rozwoju mediów służących tej idei oraz wszelkich dążeń związanych z nową kulturą pokoju. Hasło to zawiera także ideę badania i rozwijania cyfrowej oraz medialnej kompetencji w kontekście tzw. edukomunikacji oraz różne formy przeciwdziałania depersonalizującym efektom mediów i nowych technologii informacyjno-komunikacyjnych. Współcześnie rozpatruje się więc edukację medialną w perspektywie dialogu interkulturowego oraz w kontekście działań „translatorskich” i interpretacyjnych związanych z zagadnieniami kulturowego przekładu oraz otwarcia się na Innego7. Kształcenie i rozwijanie kompetencji medialnych jest w kontekście nowego humanizmu postrzegane jako głębszy proces humanizacji obywateli oraz wzmacniania godności osoby ludzkiej. Podkreśla się także w obrębie tego podejścia, iż posiadanie nowych kompetencji informacyjno-komunikacyjnych czy medialnych i informacyjnych przyczynia się do rozwoju społeczeństwa informacyjnego oraz społeczeństwa wiedzy. Zarówno ewolucjonistyczna, jak i dyfuzjonistyczna wizja kompetencji medialnej odnoszą się do pewnego modelu człowieka kulturalnego, a pośrednio także do idei kultury medialnej. Ten ostatni termin może funkcjonować w wąskim i szerokim znaczeniu. W pierwszym z wymienionych – (kultura medialna konceptualizowana jako zasób konkretnego człowieka) jest rozumiana jako atrybut jednostki
J.M.P. Tornero, T. Varis, Media Literacy and New Humanism, UNESCO Institute for Information Technologies in Education, Moscow 2010. 7 D. Badarch, Foreword, [w:] J.M.P. Tornero, T. Varis, Media Literacy…, op. cit.
6