references
Ś W I AT, K T Ó R Y P O T R Z E B U J E E D U K A C J I M E D I A L N E J . . .
43
biblioteka z dostępem do Internetu, a dzieci muszą inaczej spędzać czas. Stąd program »Radosna szkoła« i budowa ogródków jordanowskich…17. Rozmawiający z nim dziennikarz nie ma wątpliwości, że to dobry kierunek: Sektor edukacji wyższej to jedna z najważniejszych gałęzi polskiej gospodarki. Uczelnie są największymi pracodawcami w polskich metropoliach, a poziom skolaryzacji polskiego społeczeństwa dynamicznie rośnie. Jednocześnie sądzi, że telewizja publiczna – najsilniejszy gracz na rynku mediów – powinna zostać „odzyskana” dla sfery obywatelskiej18. Postawmy „kropkę nad i”: Społeczeństwo oparte na wiedzy nie polega jedynie na tym, że jest więcej ekspertów, technologicznych i informacyjnych struktur oraz specjalistów, raczej niż towarzyszących tym zjawiskom interpretacji. To oznacza, że kultury oparte na wiedzy narzuciły swoją tkankę na społeczeństwo; cały układ procesów, doświadczenia i związków, które czekają na wiedzę i zgodnie z nią wypowiadają się19. Czy światem nie rządzi już ideologia, wszak Daniel Bell ogłosił w latach 60. jej koniec? Robert Jessop, amerykański politolog, twierdzi, że jeśli rozumieć ideologię jako ramy pojęciowe, dzięki którym człowiek radzi sobie z rzeczywistością, to tak być nie musi i nie jest. Każdy jest twórcą jakiejś ideologii, która pozwala mu komunikować się ze światem. Problem dotyczy tylko adekwatności tych ram z „rzeczywistością”. Zamknięty w pałacowym obrazie i relacjach doradców, król (nauczyciel, profesor, polityk) musi często bywać w realu, którego nie zastąpią żadne teorie politycznej narracji. Czym zaś jest rzeczywistość – real? Jest także naszą konstrukcją, do której całościowego obrazu nie ma dostępu. Media zaś w tym układzie stają się albo głównym ekranem obrazów (pojęciowej ramy lub fragmentów rzeczywistości), albo znaczącym wprawdzie kanałem komunikowania, ale jednym z wielu20.
17 W przyszłości, rodacy, zbudujemy nowy świat. Polska 2030. Z Michałem Bonim rozmawia Edwin Bendyk, „Krytyka Polityczna” nr 19 (2009), s. 172-181. 18 E. Bendyk, Koniec transformacji, czyli smutek peryferii, „Krytyka Polityczna”, nr 19 (2009), s. 182-190. 19 Eva Illouz cytuje ten sąd Kariny Knor-Cettiny [w:] Saving the Modern Soul. Theraphy, Emotions, and Culture of Self-Help, University of California Press, Berkeley, Los Angeles, London 2008. 20 R. Jessop w rozmowie z J. Żakowskim, Bajki rządzą, „Polityka”, nr 21 (2908), wydanie z dnia 22 maja 2013.