references
1 66 C Z Ę Ś Ć
III
ruchów gałek ocznych, pokazały, że czytanie tekstu cyfrowego przypomina bardziej skanowanie, którego celem jest wyszukanie kluczowych elementów. Im niżej czytelnik skanuje, tym rzadziej dociera do prawej części ekranu (zgodnie z zasadą litery F). Duże prawdopodobieństwo niedoczytania tekstu do końca jest również związane z funkcją linków i koniecznością odnalezienia miejsca, w którym czytanie głównego tekstu zostało przed przekierowaniem przerwane. Uwaga odbiorcy często jest „odciągana” za pomocą animacji czy innych grafik. Oprócz odróżniania elementów istotnych (fragmenty tekstu) od nieistotnych (np. reklamy) czytelnik musi być zaznajomiony z pewnymi konwencjami (np. rozumieć znaki graficzne). Zarówno ostateczna narracja, jak i to, co z niej czytelnik wyniesie zależą zatem w dużej mierze od celu samego czytania. Jeśli w procesie poszukiwania informacji go brakuje, to trudno będzie młodemu czytelnikowi uspójnić treści i wyciągnąć sens ze wszystkich informacji, które do niego docierają. Z wyników badania PISA 2009 w obszarze czytania i interpretacji wiemy, że polskim uczniom sprawiały trudności te zadania, w których musieli łączyć ze sobą wnioski płynące z różnych tekstów, odczytać informacje z tekstów ogłoszeniowych, czy odróżnić informacje potrzebne od niepotrzebnych. Uczniowie mieli problem z zadaniami, które – za pomocą manipulacji językowej czy prób skoncentrowania uwagi na nieistotnym fragmencie tekstu – odwracały uwagę czytelnika od sedna przekazu. Młodzież często doświadczała trudności w definiowaniu mechanizmu manipulacji, za co według autorów raportu odpowiada epizodyczność pracy uczniów z różnego rodzaju tekstami perswazyjnymi oraz z tekstami nieciągłymi w polskiej szkole. Wyniki pokazały ponadto, że uczniowie dobrze radzą sobie z poleceniami, które wymagają od nich prostego wyszukiwania danych, natomiast trudności pojawią się przy analizie tekstów popularnonaukowych, argumentacyjnych lub w zadaniach, w których uczeń musi poddać analizie dwa lub trzy teksty o różnej strukturze: tabelarycznej, ciągłego tekstu informacyjnego, diagramu, wykresu. W badaniu PISA 2012 w części dotyczącej Czytania i interpretacji zaobserwowano sukcesywny wzrost liczby punktów (wynik polskich uczniów był wyższy niż średnia dla OECD), uczniowie zdecydowanie lepiej poradzili sobie z wyszukiwaniem tekstu, widoczny postęp dokonał się też