references
1 48 C Z Ę Ś Ć
III
z nowymi technologiami, są trafne? I co najważniejsze, jakich poznawczych zysków i strat wynikających z intensywnego korzystania z mediów mogą doświadczyć młodzi użytkownicy? Odpowiadając na powyższe pytania, przede wszystkim należy zdefiniować takie pojęcia, jak „nowe media” i „nowe technologie”, bowiem w kontekście tego zestawienia pojawia się problem związany z dwuznacznością słowa „nowe”. Terminy te należy traktować raczej jako zbiory znaczeń, których zawartość zmienia się w czasie. Zdaniem Lva Manovicha, profesora informatyki i teoretyka mediów cyfrowych, każde ze współczesnych mediów i technologii telekomunikacyjnych przechodzi etap „nowego medium”6. Z tego punktu widzenia fotografia, telefonia, kino czy telewizja kiedyś również przechodziły tę fazę, chociaż w dalszym ciągu zmienia się ich forma oraz sposoby wykorzystywania, np. do celów dydaktycznych. Manovich proponuje nie skupiać się zanadto na próbach definiowania unikalnych cech każdego z mediów, tylko skoncentrować się na poszukiwaniu wspólnych mechanizmów oddziaływania współczesnych mediów na funkcjonowanie społeczeństwa. Według Manovicha „nowe media” czy „nowe technologie” trzeba opisywać przez pryzmat możliwości, jakich dostarczają oraz zmian i nawyków, jakie wykształcają u swoich użytkowników7. W niniejszym rozdziale podejmiemy próbę odpowiedzi na pytanie: jakie potrzeby poznawcze, emocjonalne oraz społeczne, które leżą u podstaw funkcjonowania dzieci i młodzieży, warunkują ich zainteresowanie nowymi mediami i definiują ich jako cyfrowych tubylców. Opiszemy metody wykorzystywane w badaniach wpływu mediów na przetwarzanie informacji u dzieci i młodzieży oraz kluczowe – z punktu widzenia wyciągania wniosków na temat psychospołecznego funkcjonowania „cyfrowych tubylców” – trudności związane z ich stosowaniem. Następnie przedstawimy specyfikę doświadczenia medialnego oraz błędne wnioski wynikające z jej niezrozumienia. Zostaną także przytoczone wyniki badań opisujących pozytywny i negatywny wpływ mediów na poznawcze i emocjonalne funkcjonowanie młodych odbiorców.
6 L. Manovich, New Media from Borges to HTML, [w:] Introduction to the New Media Reader, (red.) N. Wardrip-Fruin, N. Montfort, The MIT Press, Cambridge, MA 2003. 7 Tamże.