references
KOMPETENCJE MEDIALNE OSÓB W WIEKU 50+...
327
Analizując wyniki badań Diagnoza kompetencji medialnych i informacyjnych Polaków31 – zarówno jeśli chodzi o wyniki wywiadów z dorosłymi odbiorcami mediów, jak i wywiady indywidualne i grupowe z ekspertami – można wskazać na kilka kluczowych elementów. Pierwszym i dosyć istotnym w odniesieniu do wiarygodności omawianych powyżej danych z badań kwestionariuszowych jest zazwyczaj zawyżany przez respondentów poziom własnych kompetencji medialnych. Sprawdzono ich poziom w prosty sposób, nie pytając badanych o określone umiejętności, ale prosząc o wykonanie zadań, np. o interpretację przygotowanych fragmentów wypowiedzi medialnych czy danych statystycznych lub o odszukanie odpowiednich informacji w Internecie. Podobną metodą, tzn. przy pomocy wykonywania konkretnych zadań, a nie jedynie pytań o samoocenę, było również realizowane w Polsce Międzynarodowe Badanie Kompetencji Osób Dorosłych PIAAC (ang. the Programme for the International Assessment of Adult Competencies), mające na celu bezpośredni pomiar trzech kompetencji: rozumienia tekstu, rozumowania matematycznego oraz wykorzystywania technologii informacyjno-komunikacyjnych (TIK)32. Wnioski z obu tych badań wyraźnie wskazują, że badanie opinii na temat posiadanych kompetencji medialnych, czy też w szczególności kompetencji cyfrowych, ma ograniczoną użyteczność poznawczą33. Proszenie respondentów o wykonanie konkretnych zadań pozwala wychwycić posiadane kompetencje medialne oraz umiejętności ich wykorzystania w praktyce. Różnice pomiędzy osobami starszymi i młodszymi są dużo bardziej widoczne niż w badaniach ankietowych34. Jeśli spojrzeć na skuteczność dotarcia do informacji, młodsi respondenci radzili sobie z tym wyraźnie lepiej35. Częściej poszukują
D. Batorski, D. Czerniawska-Szejda, M. Drabek, W. Fenrich, J. Jasiewicz, J. Kielan, A. Strzemieńska, K. Wala, Zaradność w Sieci. Diagnoza kompetencji medialnych Polaków, FNP, Warszawa 2014. 32 Patrz: http://eduentuzjasci.pl/badania/110-badanie/194-miedzynarodowebadanie-kompetencji-osob-doroslych-piaac.html 33 D. Czerniawska, Metodologiczne wyzwania badania kompetencji medialnych i cyfrowych, „Kultura Popularna” nr 3(41) 2014, s. 32-44. 34 Tamże. 35 D. Batorski, D. Czerniawska-Szejda, M. Drabek, W. Fenrich, J. Jasiewicz, J. Kielan, A. Strzemieńska, K. Wala, Zaradność w Sieci. Diagnoza kompetencji medialnych Polaków, op. cit.
31