references
358 C Z Ę Ś Ć
III
• wyposażaniu bibliotek w sprzęt multimedialny, • tworzeniu i prowadzeniu zróżnicowanej oferty form pracy kierowanej do różnych grup użytkowników, w tym czytelników specjalnej troski, • szkoleniu doskonalącemu umiejętności zawodowe bibliotekarzy. Wymienione powyżej elementy wpływają nie tylko na jakość pracy bibliotek publicznych, ale także stawiają je w szeregu instytucji, które można określić mianem uczących się. Materiał ma dwie wyraźne części – pierwsza wprowadza w problematykę edukacji medialnej z próbą wskazania najistotniejszych jej elementów, druga charakteryzuje nurty działań bibliotek publicznych, w tym określa ich potencjał, różne formy edukacji medialnej i informacyjnej oraz działania skierowane do znaczącej grupy odbiorców bibliotecznych aktywności – osób specjalnej troski. W artykule wykorzystano dane z rocznika Biblioteki Publiczne w Liczbach i Biblioteki w Polsce 2012. Raport1 Biblioteki Narodowej oraz informacje gromadzone dzięki cyklicznym raportom i studyjnym badaniom Instytutu Książki i Czytelnictwa BN. Do bardziej szczegółowej analizy wybranych zagadnień posłużyły opisowe sprawozdania wojewódzkich bibliotek publicznych za 2012 rok dotyczące specjalnych grup użytkowników (osób niepełnosprawnych i seniorów). W literaturze przedmiotu funkcjonują różne określenia „edukacji medialnej”, różnie jest też ona rozumiana na forum międzynarodowym, w innych krajach. Wymiennie funkcjonują terminy edukacji medialnej, informacyjnej, cyfrowej, audiowizualnej i informatycznej. Jest to uwarunkowane szybkim rozwojem technologii, różnorodnością form i sposobów przekazywania informacji, a także zmianą postaw samych odbiorców, stających się jednocześnie czynnymi uczestnikami tych wszystkich procesów. Wydaje się jednak, iż należy traktować łącznie te nakładające się na siebie pola, obejmując je wspólnym terminem „edukacji medialnej i informacyjnej” (łącząc tym zagadnieniem różne środki wyrazu i przekazu, różne źródła informacji i nośniki), wskazując na odmienne ujęcia tej samej rzeczywistości komunikacyjnej (uwzględniając zarówno techniczne kompetencje w tym zakresie, jak i społeczno-kulturowy kontekst ich stosowania). Takie podejście
1
Na podstawie danych GUS.