references
R E F L E KS J E , D O Ś W I A D C Z E N I A , I N I C J AT Y W Y Z W I Ą Z A N E Z E D U KAC J Ą . . .
479
Jarosław Lipszyc,
Fundacja Nowoczesna Polska
Wyzwania dla demokracji
Pojawienie się nowych form komunikacji jest szokiem dla wszystkich instytucji życia społecznego. Biznes i szkoła, administracja i sektor pozarządowy, miłość i przyjaźń – wszystkie formalne i nieformalne związki międzyludzkie podlegają błyskawicznym przemianom. U ich podstaw leży sieć. Zapośredniczenie wszystkich form komunikacji międzyludzkiej przez media ma różnorakie skutki. Z jednej strony pozwala na większą obywatelską kontrolę nad poczynaniami władzy, zwiększa efektywność biznesu i przepływów finansowych, poszerza zakres wolności słowa. Z drugiej jednak strony, oznacza pozbawienie prywatności, ułatwia manipulację opiniami, pozwala na wdrożenie infrastruktury nadzoru. A to przecież dopiero początek. Nasze uzależnienie od elektronicznych form komunikacji będzie tylko rosnąć, a wyzwania i zagrożenia z tym związane co najmniej dorównują szansom. Nie możemy ochronić dzieci przed tymi zmianami. Zmiany są nieuniknione. Co więcej, następują bardzo szybko, a my zbyt późno zdajemy sobie sprawę z ich skutków. Nie jesteśmy w stanie kupić sobie cennego czasu poprzez zadekretowanie spowolnienia tempa rozwoju technologii. Napięcia wynikające z powstania nowych narzędzi umożliwiających sprawowanie kontroli są szczególnym wyzwaniem dla krajów demokratycznych. Fakt, że największy i najbardziej inwazyjny system szpiegowania obywateli powstał w Wielkiej Brytanii i USA, oznacza, że współczesne demokracje stają przed koniecznością ponownego przemyślenia podstawowych wartości. Żebyśmy jednak mogli to zrobić, potrzebujemy obywateli, którzy są nie przedmiotem zmiany, ale jej podmiotem. Takich, którzy rozumieją, czym są i jak działają technologie komunikacyjne, a nie