references
222 C Z Ę Ś Ć
III
programowaniu, nie mierzono również zaawansowanych kompetencji komputerowych, takich jak np. budowa i administracja sieci komputerowych, baz danych itd. Po drugie, komputer w badaniu ICILS rozumiany i zoperacjonalizowany był wąsko jako komputer klasy PC – nie mierzono kompetencji ani przy pomocy tabletów/smartfonów, ani nie próbowano symulować ich działania w ramach testu na komputerze PC. Po trzecie, warto przypomnieć, że w badaniu używano spreparowanych aplikacji i spreparowanego systemu operacyjnego – makiet zbudowanych tylko na potrzeby badania, które oczywiście używały konwencji spotykanych w prawdziwych aplikacjach. Tak samo symulowany był Internet, którego uczeń dostawał niewielką namiastkę (w postaci kilku stron www) i nie mógł np. w dowolnym momencie skorzystać ze wszelkich jego dobrodziejstw, jakie w prawdziwej sytuacji problemowej są dostępne i często pomocne (np. szeroko dostępne wideo-samouczki ilustrujące sposoby osiągania pewnych celów przy pomocy komputera). Pomimo pewnych ograniczeń, badanie ICILS 2013 charakteryzuje się wyjątkowymi zaletami, które mocno przeważają nad jego ograniczeniami. Przede wszystkim, zostało zrealizowane z dochowaniem najwyższych standardów statystycznych dotyczących doboru próby badawczej i stopnia jej realizacji. Chcąc wnioskować rzetelnie o poziomie kompetencji gimnazjalistów, wylosowano 158 szkół z całej Polski, dbając o to, aby były one losowane z uwzględnieniem wielkości miejscowości, organizacji szkoły (prywatne i publiczne) oraz przeciętnego wyniku egzaminacyjnego uzyskiwanego przez absolwentów danego gimnazjum. Do badania udało się zrekrutować aż 85% z pierwotnie wylosowanych szkół, co jest wynikiem ponadprzeciętnie dobrym – niestety w badaniach społecznych badacze często muszą zadowalać się wynikiem na poziomie 20% z próby pierwotnej7. Łącznie ze szkołami z próby rezerwowej (zastępującymi te szkoły z próby pierwotnej, które odmówiły), wskaźnik response-rate osiągnął 99%. W szkołach dalej losowano – 20 uczniów oraz 15 nauczycieli w każdej. Również i tutaj, dzięki staraniom badaczy udało się osiągnąć bardzo wysokie odsetki
V.D. de Rada i J.L. Gómez, Comparing Response Rates in a Multi-Mode Survey. Revista Española de Investigaciones Sociologicas (141), 2013, s. 159-170.
7