references
EDUKACJA MEDIALNA – ROLA TELEWIZJI PUBLICZNEJ
407
standardów w zakresie rzetelnej informacji, debaty publicznej, kultury wysokiej, promowania postaw i wartości spójnych z potrzebami kształtowania społecznego kapitału rozwojowego na miarę XXI w.18. Potrzeby te są dziś o tyle pilniejsze, że od czasu opublikowania raportu w 2009 roku ogólnie przyjęte wskaźniki oceny stanu społeczeństwa obywatelskiego, takie jak współczynnik zaufania wzajemnego obywateli i ich zaufania wobec państwa, uległy nieznacznemu obniżeniu, nadal plasując Polskę na szarym końcu w Europie19. Komentując sytuację, socjologowie, tacy jak profesor Anna Giza, mówią wręcz, że mamy w Polsce do czynienia z „chałupniczym społeczeństwem obywatelskim”, to znaczy, że kapitał społeczny budowany jest na ramach mniejszych struktur – nieformalnych przedsięwzięć, małego biznesu czy w obrębie rodziny20. Pole do popisu dla ustawodawcy, a za nim dla aktorów procesu z telewizją publiczną (działającą w oparciu o poparty środkami publicznymi, zrewitalizowany mandat) włącznie, jest więc spore. Bo to, że mocny nadawca publiczny może wpłynąć na poziom wiedzy obywateli, wiadomo nie od dziś. Nieodżałowanej pamięci doktor Karol Jakubowicz powoływał się w tym względzie na badania porównujące dwa państwa anglosaskie: Stany Zjednoczone i Wielką Brytanię z dwoma państwami skandynawskimi: Danią i Finlandią, które wypadły znacznie lepiej w statystykach dotyczących wiedzy obywateli o świecie i otaczającej ich rzeczywistości. Dlaczego? Bo tam są najsilniejsze media publiczne21. Istnieją więc wzorce i godne naśladowania sprawdzone, europejskie modele funkcjonowania mediów publicznych, polecane także i dziś reformatorom mediów na całym świecie jako godne naśladowania i użyteczny punkt odniesienia w procesie promowania i umacniania demokracji22.
18 Polska 2030. Wyzwania Rozwojowe, Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, lipiec 2009. 19 Za: Łączy nas brak zaufania. Europejski Sondaż Społeczny ESS – 2011, [online:] http://wiadomosci.ngo.pl/wiadomosc/955642.html . 20 Tamże. 21 K. Jakubowicz, Media Publiczne, Nowy Ład, Debata Fundacji im. Stefana Batorego, 20 kwietnia 2009, s. 8. 22 Tamże.