references
M ŁO D Z I E Ż I N O W E M E D I A : S O C J A L I Z AC J A P O D W Ł AS N Y M N A D Z O R E M
205
życia, którą wypełniają (znacząco bardziej niż kiedykolwiek przedtem) indywidualnie wybierane treści z mało oswojonego przez dorosłych wirtualnego świata. Syndrom „porzuconej generacji”47, zdanej na własne rozstrzygnięcia i własne wybory oraz „socjalizacja pod własnym nadzorem”48 najzupełniej trafnie oddają nowe konteksty dojrzewania młodzieży. Pozwalają one dostrzec, z jednej strony, samodzielność i indywidualizm młodzieży, z drugiej zaś groźbę podejmowania decyzji nie do końca przemyślanych, roczarowań, frustracji – prawdopodobnych zwłaszcza tam, gdzie gotowość do podjęcia nowych wyzwań jest niewielka a aspiracje duże. Globalizacja przekazu kulturowego i dalszy rozwój nowych technologii cyfrowych sprawią, że luka między rzeczywistością, w jakiej socjalizuje się młodzież a rzeczywistością, do której będzie ona wkraczać, gdy dorośnie, może być zbyt duża. Socjalizacja pod własnym nadzorem, usytuowana w wirtualnym świecie, może okazać się dysfunkcjonalna. Oczywiście, perspektywa, że Internet stanie się mniej ważny dla młodzieży, jest mało prawdopodobna. Zbyt wiele atrakcji i możliwości oferuje. Jest kopalnią informacji, platformą kreatywności młodzieży, przestrzenią proponującą kanały komunikacji nieporównywalne do istniejących w „realu”. Czym Internet będzie, w dużej mierze zależy od tego, w jakim stopniu zachowa zdolność samoregulacji dzięki obronie etycznych zasad, równowadze między innowacją a dystansem do własnych technicznych możliwości, jak również rozległej humanistycznej wiedzy. Nieodgadnione możliwości sieci, ale i możliwe zagrożenia, sprawiają, że kwestia edukacji medialnej staje się w kontekście społeczeństwa informacyjnego bardzo ważna, jeśli nie kluczowa. Jak na razie uczymy młodzież technicznych sprawności obsługi komputera – są one bardzo ważne, bo w epoce elektronicznych mediów brak umiejętności poruszania się w sieci ma wykluczający z życia społecznego charakter. Niemniej, nie powinniśmy zapominać, że dziś, być może
47 H.A. Giroux, The Abandoned Generation. Democracy Beyond the Culture of Fear, Palgrave Macmillan, New York 2003. 48 Pojęcie to jeszcze w latach 60. wprowadził Fridrich H. Tenbruck – zob. F.H. Tenbruck, Jugend und Gesellschaft. Soziologische Perspektiven, [w:] tegoż, Perspektiven der Kultursoziologie. Gesammelte Aufsätze, Freiburg i Br., Rombach 1965.