references
O P O T R Z E B I E E D U KAC J I M E D I A L N E J W P O LS C E
1 3
Odwieczne postulaty stworzenia wspólnego, uniwersalnego języka zostały w dużej części spełnione. Cyfrowe media dostarczają intermedialne przekazy, przybierające funkcję nowego języka, rodzaju uproszczonego hipertekstu, wzbogaconego lub, jak kto woli, zubożonego użyciem znaków graficznych, emoticonów, a więc zastępników słów, zamieniając język werbalny na hipermedialny, zawierający w sobie przekaz wizualny5. Tekst jest tu w dużej mierze zredukowany do funkcji podpisów, operuje skrótami wywodzącymi się ze słownika programistów, w którym czytanie obrazów jest równie istotne, co informacje linearne. Można ten sposób orientacji porównać do mapy kartograficznej, którą ogarniamy wzrokiem jako całość, ale wybieramy z niej jedynie potrzebne elementy. Prowadzone w określonym celu poszukiwania prowadzą do wyboru i utworzenia zbioru elementów podporządkowanych określonej potrzebie. Odczytywanie i wysyłanie tak skonstruowanych informacji wymaga innych umiejętności niż tradycyjne zapisy linearne. W świecie cyfrowych symulakrów interaktywność staje się oczywistością. Interaktywne korzystanie z technik cyfrowych wymusza działania zbliżone do kreatywnych praktyk artystycznych. Naturalnie to człowiek jest miejscem obrazów. Dlaczego naturalnie? Ponieważ jest on naturalnym miejscem obrazów, niejako żywym organem dla obrazów. Mimo wszystkich aparatów, za pomocą których wysyłamy i magazynujemy dzisiaj obrazy, wyłącznie człowiek jest miejscem, w którym obrazy są odbierane i interpretowane w sposób żywy (a więc efemeryczny, kontrolowany, etc.), nawet jeśli aparaty wyznaczają pewne normy. Kim jednak jest człowiek? – pisał Hans Belting6. Łatwo się w tej współczesnej witrynie pogubić, stąd niezbędne są drogowskazy i wskazówki, których może dostarczyć nowoczesne szkolnictwo. W 1962 roku, w rewolucyjnych, choć wyposażonych „jedynie” w telewizję i podstawową telefonizację, latach 60. Marshal McLuhan7 użył pojęcia globalna wioska. Przewidywał już wtedy sytuację obecną,
R.W. Kluszczyński, Sztuka interaktywna, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2010, s. 24-25. 6 H. Belting, Antropologia obrazu. Szkice do nauki o obrazie, tłum. M. Bryl, Universitas, Kraków 2007, s. 70-71 7 M. McLuhan, Przekaźniki, czyli przedłużenie człowieka, [w:] tegoż, Wybór pism, tłum. K. Jakubowicz, wybór J. Fuksiewicz, wstęp K.T. Toeplitz, WAiF, Warszawa 1975.
5