references
M ŁO D Z I E Ż I N O W E M E D I A : S O C J A L I Z AC J A P O D W Ł AS N Y M N A D Z O R E M
1 93
tradycyjnej metodyki kształcenia (preferującej pracę z przekazem linearnym, ustrukturyzowanym, wymagającym koncentracji na zadaniu) w stosunku do nawyków, jakie kształtuje Internet i hipertekst (z ich różnorodnością, zmiennością, fragmentarycznością, nieustrukturowaniem, rozpraszaniem uwagi, angażowaniem zmysłów). Jeśli tak, to co powinno być podporządkowane czemu – kształcenie szkolne Internetowi czy Internet kształceniu szkolnemu? W opinii większości to szkoła i nauczanie szkolne wymagają zmiany – nie nadążają za rozwojem cywilizacyjnym, nie wykorzystują szans i możliwości, jakich dostarczają nowoczesne technologie cyfrowe. W mniejszym lub większym stopniu zakłada się tu, że cyfryzacja uosabia postęp, szkoła zaś nadmierne zacofanie. Kanadyjski pedagog Mark Federman twierdzi, że nadszedł czas, aby zarówno nauczyciele, jak i uczniowie odrzucili „linearny, hierarchiczny” świat książki, a weszli w świat Internetu, świat wszechobecnych powiązań i wszechogarniającej bliskości, w którym najważniejsza umiejętność to odkrywanie znaczeń pomiędzy kontekstami, które nieustannie się zmieniają22. Pojawia się jednak coraz więcej badań, które wskazują na to, że takie myślenie można zanegować, bo Internet – poza swoimi „tradycyjnymi” rodzajami ryzyka (takimi jak uzależnienie, rozpowszechnianie wątpliwej jakości wiedzy, lansowanie biernego trybu życia) – posiada i tę właściwość, że skutecznie zmienia nasze myślenie, czyniąc nas mniej zdolnymi do gruntownego poznawania otaczającego świata, do dostrzegania i rozwiązywania jego coraz bardziej złożonych problemów23. Badania pokazują, że osoby, które czytają tradycyjny tekst linearny, nadal rozumieją więcej, zapamiętują więcej i uczą się więcej niż te, które czytają tekst naszpikowany linkami24. Co więcej, poziom rozuM. Federman, Why Johnny and Janey Can’t Read, and Why Mr. and Mrs. Smith Can’t Teach? The Challenge of Multiple Media Literacies in a Tumultuous Time, [online:] http://individual.utoronto.ca/markfederman/ WhyJohnnyandJaneyCantRead.pdf , [dostęp: 15.12.2014]. 23 Zob. N. Carr, Płytki umysł, op. cit. 24 J.F. Rouet, J.J. Levonen, Studying and Learning with Hyper-text. Empirical Studies and Their Implications, [w:] Hypertext and Cognition, (red.) J.F. Rouet, J.L. Levonen, A. Dillon, R.J. Sapiro, Elbaum, Publishing, Mahwah NJ 1996, s. 16-20; zob. też D.S. Niederhauser, R.E. Reynolds, D.J. Salmen, P. Skolmoski, The Influence of Cognitive Load on Learning from Hypertext, „Journal of Educational Computing Research”, nr 23 (2000), s. 237-255.
22