references
KOMPETENCJE MEDIALNE
1 07
jednoznacznie kojarzona z pobieżnym i niedokładnym wykonywaniem zadań, zaś zabawa – jako aktywność pozbawiona walorów edukacyjnych i przeciwstawiana ciężkiej i mozolnej nauce. Pytanie zasadnicze brzmi jednak – dlaczego przyswajanie wiedzy musi zawsze kojarzyć się z przykrym obowiązkiem, dyscypliną i nadzorem nauczyciela? Edukacja powiązana z kulturą Web 2.0 pokazuje, że wcale tak być nie musi. Problem polega na tym, że każda zmiana kulturowa o charakterze strukturalnym czy systemowym wymaga także „przemeblowania” umysłu, czyli mentalności nauczycieli oraz decydentów oświatowych. W związku z tym, kojarzenie np. popularnych przekazów wizualnych z kulturą analfabetów mija się z prawdą, a przy tym – zakłada, iż do ich odbioru wystarczą jedynie sprawne zmysły, nie zaś specjalistyczna wiedza czy umiejętności. I właśnie w oparciu o poziom lub całkowity brak tych ostatnich dochodzi do poważnego rozwarstwienia społecznego, które rzutuje na różne formy aktywności obywatelskiej, twórczej i konsumenckiej. Do tego negatywnego procesu różnicowania w oparciu o poziom kompetencji przyczynia się także likwidacja wielu placówek oświatowych (domów kultury, bibliotek – zwłaszcza na wsiach i w mniejszych miejscowościach), które w znaczącej części uczestniczyły w podnoszeniu kompetencji medialnych, zwłaszcza wśród starszego i średniego pokolenia Polaków, np. w zakresie kultury filmowej, informatycznej i czytelniczej. Brak instytucjonalnego wsparcia w zakresie kształcenia medialnego przyczynia się do powstawania w ysp edu k ac y jnej obf itości i en k law tot a l nej ma r g i na l i zacji, co w dalszej konsekwencji przekłada się na zróżnicowane poziomy aktywności społecznej obywateli. Mechanizmy tego procesu pokazano wcześniej na przykładzie aktywności/bierności obywatelskiej i jakości kultury politycznej.
Kompetencje medialne: pytania do refleksji
Pojęcie „kompetencji medialnej”, mimo iż niezwykle często pojawia się zarówno w tekstach naukowych, jak i publicystycznych, rzadko kiedy jest precyzyjnie zdefiniowane. Wynika to ze złożonego charakteru tej kategorii i szeregu pytań, które są „wobec niej” i „w związku z nią” stawiane. Wymieńmy te najbardziej reprezentatywne