Polski Komitet ds. UNESCO
„W każdym państwie członkowskim Komitet Narodowy zapewnia stałą obecność UNESCO w danym kraju i przyczynia się do wysiłków Organizacji na rzecz promowania współpracy międzynarodowej w zakresie działalności intelektualnej”.
(Karta Komitetów Narodowych ds. UNESCO, art. 3.1)
Kim jesteśmy?
Polski Komitet do spraw UNESCO powstał jako odrębna instytucja w 1956 r. Misją Polskiego Komitetu do spraw UNESCO jest działanie dla ochrony pokoju poprzez budowanie współpracy międzynarodowej w dziedzinie edukacji, nauki, kultury, informacji i komunikacji. Komitet jest instytucją opiniodawczo-doradczą Rady Ministrów. Pełni rolę łącznika pomiędzy Organizacją, której siedziba znajduje się w Paryżu, a polskimi instytucjami rządowymi oraz organizacjami pozarządowymi. Może wspierać inicjatywy podmiotów, które przyczyniają się do realizacji programu UNESCO w Polsce. Wsparcie to jest zazwyczaj natury organizacyjnej. Często przybiera formę honorowego patronatu czy pośrednictwa pomiędzy zainteresowanymi podmiotami życia społecznego i partnerami rządowymi a UNESCO.
W skład Polskiego Komitetu do spraw UNESCO wchodzą przedstawiciele instytucji rządowych współpracujących z UNESCO, których kompetencje pokrywają się z głównymi polami działalności Organizacji oraz osoby reprezentujące środowiska naukowe i twórcze. Przy Komitecie mogą być powoływane zespoły eksperckie ad hoc. Na czele Komitetu stoi jego przewodniczący. Obecnie funkcję tę pełni profesor Michał Kleiber. Program Komitetu jest realizowany przez Sekretariat, na czele którego stoi sekretarz generalny. Funkcję tę piastuje dr hab. Alicja Jagielska-Burduk. Komitet jest instytucją finansowaną ze środków budżetowych, przyznawanych za pośrednictwem Ministerstwa Spraw Zagranicznych.
Co robimy?
Polski Komitet do spraw UNESCO, podobnie jak inne komitety narodowe, pełni funkcję doradczą, koordynacyjną oraz informacyjną. We współpracy z partnerami rządowymi i społecznymi dba o implementację aktów normatywnych, których UNESCO jest depozytariuszem, a których Polska jest stroną. Realizuje programy UNESCO w Polsce. Jest instytucją publiczną, koordynującą wypracowywanie polskiego stanowiska w kwestiach związanych z bieżącymi pracami w UNESCO. W tych celach utrzymuje stały kontakt z zainteresowanymi ministerstwami: Ministerstwem Spraw Zagranicznych, Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Ministerstwem Sportu i Turystyki, Ministerstwem Edukacji Narodowej, Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Ministerstwem Klimatu i Środowiska oraz z innymi instytucjami, organizacjami i ekspertami. Komitet współpracuje również ze Stałym Przedstawicielstwem RP przy UNESCO w Paryżu. Czyni także starania o włączenie polskich środowisk twórczych w przygotowanie i realizację programu UNESCO. Przedstawiciele Komitetu i współpracujący z nim eksperci reprezentują nasz kraj na forum UNESCO i uczestniczą w pracach Organizacji. Polski Komitet do spraw UNESCO dba o zacieśnianie kontaktów z innymi komitetami narodowymi w ramach współpracy regionalnej i ponadregionalnej. Upowszechnia informacje na temat działalności UNESCO i propaguje wśród młodzieży idee wypracowane przez społeczność międzynarodową na forum Organizacji.
Polski Komitet do spraw UNESCO działa we współpracy z instytucjami krajowymi. W dziedzinie edukacji zajmuje się m.in. koordynacją działalności sieci szkół stowarzyszonych UNESCO w Polsce i realizacji programów stypendialnych dla cudzoziemców w ramach współpracy z UNESCO. W dziedzinie kultury zainteresowania komitetu koncentrują się na zagadnieniach wdrażania w Polsce konwencji UNESCO w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturalnego i naturalnego, konwencji w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego i wszystkich pozostałych konwencji UNESCO. Komitet pilotuje współpracę naukową, rozwijającą się w ramach UNESCO, poprzez międzynarodowe programy naukowe zorientowane na wymianę doświadczeń w dziedzinie nauk społecznych, ochrony środowiska, hydrologii, oceanografii i geologii. Prowadzone działania dotyczą również zagadnień związanych z dostępem do informacji, wykorzystaniem nowoczesnych technik w kulturze oraz edukacji i programem Pamięć Świata służącym ochronie dziedzictwa dokumentacyjnego. Zarówno księgozbiór wydawnictw UNESCO, jak i witryna internetowa mają służyć propagowaniu wiedzy na temat Organizacji.
