Pradziejowe kopalnie krzemienia funkcjonowały w tym miejscu od neolitu do wczesnego brązu (ok. 3.900 do 1600 r. p.n.e.). Wyjątkowy charakter kompleksu Krzemionek polega na zachowaniu na rozległym obszarze czytelnych śladów prehistorycznej działalności człowieka, polegającej na wydobywaniu i obróbce krzemienia, głównie do wyrobu narzędzi.
Na wniosek ICOMOS, międzynarodowej organizacji doradczej UNESCO, początkowo proponowane było odroczenie wpisu w celu sfinalizowania niektórych działań dotyczących ochrony prawnej i systemu zarządzania. Pod wpływem uaktualnionych informacji dostarczonych przez stronę polską, kandydatura uzyskała szerokie poparcie wśród państw członkowskich Komitetu Światowego Dziedzictwa, które podjęły decyzję o wpisaniu Krzemionkowskiego regionu pradziejowego górnictwa krzemienia pasiastego już na bieżącej sesji, uznając, że wszystkie zalecenia dotyczące właściwego zarządzania obszarem wpisu, zostaną przez stronę polską wypełnione. Wpisu dokonano na podstawie kryterium III i IV.
Gremium składające się z przedstawicieli 21 Państw-Stron Konwencji UNESCO podejmuje na dorocznych sesjach decyzje dotyczące nowych wpisów i stanu zachowania miejsc już wpisanych na Listę światowego dziedzictwa.
Decyzja dotycząca stanu zachowania Puszczy Białowieskiej została przyjęta bez otwierania debaty. Komitet Światowego Dziedzictwa nawiązuje w niej do rekomendacji opracowanych w wyniku misji ekspertów UNESCO/IUCN, która miała miejsce w październiku 2018 r. w polskiej i białoruskiej części obszaru zaliczonego w poczet Światowego Dziedzictwa.
Polska, która w latach 2014–2017 była członkiem Komitetu i w 2017 roku była gospodarzem 41. sesji Komitetu Światowego Dziedzictwa w Krakowie, uczestniczy w sesji w Baku w charakterze obserwatora. W skład polskiej delegacji, której przewodniczyła pani Małgorzata Golińska, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska wchodzili przedstawiciele Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Ministerstwa Środowiska, Stałego Przedstawicielstwa RP przy UNESCO, Narodowego Instytutu Dziedzictwa i Polskiego Komitetu do spraw UNESCO z przewodniczącym, prof. Jackiem Purchlą i Sekretarzem Generalnym, prof. Sławomirem Ratajskim.
Jako wydarzenie towarzyszące sesji w Baku, w dniu 2 lipca odbyła się debata na temat zagadnienia odbudowy ze zniszczeń miejsc wpisanych na Listę światowego dziedzictwa. Była to kontynuacja działań na rzecz pogłębienia refleksji nad zasadami odbudowy dziedzictwa kulturowego w świetle Konwencji UNESCO, podejmowanych na forum UNESCO przez stronę polską. Zorganizowana w Warszawie w maju 2018 r. konferencja UNESCO zakończyła się przyjęciem Rekomendacji Warszawskiej. Współorganizatorem spotkania w Baku, zorganizowanego przez MKiDN, był Polski Komitet ds. UNESCO, a prof. Jacek Purchla był uczestnikiem debaty panelowej.
Komitet Światowego Dziedzictwa rozpatrzył na sesji 35 kandydatur, podejmując decyzję o wpisie 4 dóbr przyrodniczych, jednego dobra mieszanego i 25 dóbr kultury:
Dobra przyrodnicze
Sanktuaria ptaków wędrownych wzdłuż wybrzeży Morza Żółtego i Zatoki Bohai (Chiny)
Lasy Hyrkańskie (Iran)
Francuskie ziemie i morza południowe (Francja)
Park Narodowy Vatnajökull – dynamiczna natura ognia i lodu (Islandia)
Dobro mieszane
Paraty i Ilha Grande– kultura i bioróżnorodność (Brazylia)
Dobra kultury
Dawne miejsca wytopu żelaza (Burkina Faso)
Babilon (Irak)
Dziedzictwo kulturowe i przyrodnicze w regionie ochrydzkim – rozszerzenie wpisu Północnej Macedonii (Albania)
Dilmuńskie kopce grobowe (Bahrajn)
Krajobraz kulturowy Budj Bim (Australia)
Ruiny archeologiczne miasta Liangzu (Chiny)
Dżajpur w Radżastanie (Indie)
Dziedzictwo górnictwa węglowego w Ombilin k. Sawahlunto (Indonezja)
Mozu-Feruichi, zespół starożytnych kopców grobowych typu kofun (Japonia)
Megalityczne stanowiska w Xiengkhuang – Równina Dzbanów (inaczej: Dolina Amfor) (Laos)
Pagan (Mjanma)
Seowon, neokonfucjańskie akademie koreańskie (Korea Południowa)
Writing-on-Stone/Aisinai’pi (Kanada)
Region górniczy Erzgebirge/Góry Kruszne (Czechy/Niemcy)
Krajobraz związany z hodowlą i tresurą koni zaprzęgowych w Kladrubach nad Labem (Czechy)
System zarządzania wodą w Augsburgu (Niemcy)
Krzemionkowski region pradziejowego górnictwa krzemienia pasiastego (Polska)
Zespół pałacowy w Mafrze – pałac, bazylika, klasztor, park Cerco i park myśliwski (Tapada) (Portugalia)
Sanktuarium Bom Jesus do Monte w Bradze (Portugalia)
Kościoły ze szkoły pskowskiej (Federacja Rosyjska)
Krajobraz kulturowy Risco Caido i Święte Góry na wyspie Gran Canaria (Hiszpania)
Obserwatorium Jodrell Bank (W. Brytania)
Historyczne centrum Szeki z pałacem chana (Azerbejdżan)
Wzgórza prosecco w Conegliano i Valdobbiadene (Włochy)
XX-wieczna architektura Franka Llyoda Wrighta (USA)
Na Listę światowego dziedzictwa w zagrożeniu wpisano Wyspy i obszary chronione Zatoki Kalifornijskiej (Meksyk). Po uznaniu, że zagrożenia, z powodu których wpisano je na Listę światowego dziedzictwa w zagrożeniu już nie istnieją, wycofano z tej Listy dwa dobra kultury: Miejsce narodzin Chrystusa: Bazylika Narodzenia Pańskiego i szlak pielgrzymkowy w Betlejem (Palestyna) oraz Fabryki saletry w Humberstone i w Santa Laura (Chile).
Więcej informacji w portalu UNESCO
Na zdjęciach od góry:
1. Debata na forum 43. sesji Komitetu Światowego Dziedzictwa w Baku na temat kandydatury polskiego wpisu.
Fot. @ Róża Karlikowska/Zespół Stałego Przedstawicielstwa RP przy UNESCO
2. Delegacja polska po ogłoszeniu decyzji o polskim wpisie na Listę Światowego Dziedzictwa: (od lewej) Róża Karlikowska, Stałe Przedstawicielstwo RP przy UNESCO, dr Magdalena Marcinkowska, zastępca dyrektora Departamentu Ochrony Zabytków MKiDN, dr Katarzyna Piotrowska, Narodowy Instytut Dziedzictwa, Artur Jedynak, Muzeum Archeologiczne i Rezerwat "Krzemionki". W drugim rzędzie: Barry Gamble, ekspert. Fot. © Dąbrówka Lipska
3. Członkowie polskiej delegacji: (od prawej) Dąbrówka Lipska, Narodowy Instytut Dziedzictwa, dr Magdalena Marcinkowska, prof. Jacek Purchla, przewodniczący PK ds. UNESCO. Fot. © S. Ratajski
4. Spotkanie nt. odbudowy dziedzictwa. (Od prawej) dr Magdalena Marcinkowska, Lazare Eloundou Assomo, UNESCO, prof. Toshiyuki Kono, prezes ICOMOS International, Joseph King, ICCROM, prof. Jacek Purchla. Fot. © Dąbrówka Lipska
5. Uczestnicy spotkania nt. odbudowy dziedzictwa. W pierwszym rzędzie od lewej: min. Małgorzata Golińska, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska - przewodnicząca polskiej delegacji na 43. sesję Komitetu Światowego Dziedzictwa, Agnieszka Dalbiak, dyrektor Departamentu Ochrony Przyrody MŚ, prof. Sławomir Ratajski, Sekretarz Generalny PK ds. UNESCO. Fot. © Dabrówka Lipska