6 października 2022 roku jest obchodzony po raz pierwszy Międzynarodowy Dzień Georóżnorodności. Jak zauważa z tej okazji Dyrektor Generalna UNESCO, „rozumienie procesów geologicznych ma podstawowe znaczenie dla odczytywania przeszłości Ziemi, korzystania z jej zasobów dzisiaj i przygotowywania się na trudną do przewidzenia przyszłość”.
Georóżnorodność to odpowiednik bioróżnorodności w odniesieniu do przyrody nieożywionej. Pozwala lepiej rozumieć złożone powiązania między przyrodą ożywioną i nieożywioną oraz zachodzące na Ziemi procesy. Jest źródłem informacji o wpływie zmian klimatycznych w różnych okresach historii, czy o wydarzeniach, takich jak zderzenie z asteroidą, które przyczyniło się 65 milionów lat temu do wyginięcia dinozaurów.
Różnorodność przyrody nieożywionej, na którą składa się bogactwo minerałów, skamieniałości, gleb i skał oraz kształtujące je procesy geologiczne, wyraża się w krajobrazach i zasobach naturalnych.
Jak przypomina Dyrektor Generalna UNESCO, sześć procent powierzchni Ziemi jest obecnie objętych różnymi formami szczególnej ochrony w ramach programów UNESCO: programu Światowych Geoparków UNESCO, programu Człowiek i Biosfera (MAB), Konwencji w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturalnego i naturalnego. W Polsce są obecnie dwa światowe geoparki UNESCO: Transgraniczny Geopark Łuk Mużakowa i Geopark Świętokrzyski, 11 rezerwatów biosfery, w tym 5 transgranicznych oraz związane z dziedzictwem geologicznym miejsca wpisane na Listę światowego dziedzictwa: Królewskie Kopalnie Soli w Wieliczce i Bochni, Kopalnia rud ołowiu, srebra i cynku w Tarnowskich Górach oraz Krzemionkowski region pradziejowego górnictwa krzemienia pasiastego.
UNESCO jako jedyna organizacja w systemie Narodów Zjednoczonych zajmuje się naukami o Ziemi. Georóżnorodność rozszerza tę działalność o obszar tematyczny, w którym łączenie różnych dziedzin nauki pozwala na rozwój wiedzy, mającej istotne znaczenie dla przechodzenia na „zieloną” gospodarkę i zapobiegania skutkom zmian klimatu.
Obchodzony co roku Międzynarodowy Dzień Georóżnorodności ma przypominać o złożoności zjawisk mających wpływ na otoczenie, w którym żyjemy.Został uchwalony jednomyślnie przez państwa członkowskie UNESCO na 41 sesji Konferencji Generalnej w listopadzie 2021 r. m.in. z inicjatywy Polski. Idea ustanowienia międzynarodowego dnia propagującego georóżnorodność zrodziła się w środowisku naukowym, a jej pomysłodawcami byli naukowcy z Polski, Portugalii i W. Brytanii.
Przypomniano o tym w czasie otwarcia wystawy inaugurującej obchody Międzynarodowego Dnia Georóżnorodności w siedzibie UNESCO w Paryżu, w dniu 4 października. Polecamy obejrzenie wyświetlonego z tej okazji polskiego filmu, zrealizowanego z inicjatywy i na zamówienie Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP, a dostępnego na profilu TT Stałego Przedstawicielstwa RP przy UNESCO: @PLinUNESCO, a także Polskiego Komitetu ds. UNESCO: . @PolKomUNESCO
Na zdjęciu: Ambasador Mariusz Lewicki, Stały Przedstawiciel RP przy UNESCO na uroczystości otwarcia wystawy
Przesłanie Dyrektor Generalnej z okazji Dnia
Przesłanie Dyrektor Generalnej z okazji Dnia