W tym roku po raz pierwszy obchodzić będziemy Światowy Dzień Przyszłości (World Futures Day), mający na celu kształtowanie świadomości społecznej na temat przyszłości - tego, jak jest postrzegana i jaką rolę odgrywa w teraźniejszości. W temacie pierwszych obchodów, 2 grudnia 2022 roku „Przyszłości włączające i odporne” (Inclusive and Resilient Futures) świadomie użyta została liczba mnoga, dla podkreślenia wielowymiarowości i mnogości możliwych scenariuszy i kierunków rozwoju przyszłości świata, ale także tego, że, zależnie od miejsca i sytuacji, w jakiej się znajdziemy, możemy doświadczyć różnych – mniej lub bardziej pożądanych wariantów przyszłości.
Ze Światowym Dniem Przyszłości wiąże się nadzieje, że, bazując na uniwersalności ludzkich umiejętności przewidywania i wykorzystując potencjał zbiorowej inteligencji, przyczyni się do pobudzenia aktywnej współpracy na całym świecie, w zakresie przewidywania i kreowania wspólnej, inkluzywnej przyszłości, także do intensyfikacji badań nad myśleniem przyszłościowym i jego zastosowaniem w różnych kontekstach.
Umiejętność wyobrażenia sobie przyszłości to potężny czynnik, wpływający nie tylko na to, co postrzegamy i na co zwracamy uwagę w otaczającym nas świecie, ale także na kształtowanie naszych nadziei i obaw. Percepcja poprzedza działanie, dlatego zrozumienie źródeł naszych wyobrażeń o przyszłości ma ogromne znaczenie, a potrzeba innowacji i kreatywności w tworzeniu pełnych nadziei obrazów przyszłości, które zainspirują nas do działania, wydaje się w tej chwili większa niż kiedykolwiek wcześniej. Głębokie zakłócenia światowych systemów społecznych i gospodarczych, spowodowane pandemią Covid-19, podważyły sposób, w jaki wyobrażamy sobie i przewidujemy przyszłość. Kształtowane przez ciągłe ostrzeżenia o katastrofalnych zmianach klimatycznych, wybuchających konfliktach zbrojnych, nasilających się zjawiskach wykluczenia i podziałów społecznych, nasze wyobrażenia przyszłości zdają się być coraz bardziej ponure.
Chcąc zainicjować transdyscyplinarne dyskusje na temat przyszłości, 41. sesja Konferencji Generalnej UNESCO w październiku 2021 r. jednogłośnie postanowiła proklamować 2 grudnia Światowym Dniem Przyszłości. Wcześniej, 10 września 2021 r., podczas Szczytu ONZ w Nowym Jorku, poświęconego transformcjom edukacji, (Transforming Education Summit - TES) - opublikowany został Raport Sekretarza Generalnego, zatytułowany „Nasz wspólny program (Our Common Agenda)”, w którym podkreślono pilną potrzebę zagwarantowania bardziej zrównoważonej przyszłości dla wszystkich ludzi i jednocześnie wspierania wysiłków przewidywania przyszłości, na wszystkich możliwych poziomach, dla zapewnienia realizacji Celów Zrównoważonego Rozwoju, sformułowanych w Agendzie 2030.
Przyszłość i konieczne zmiany, które muszą się w niej dokonać, stały się także punktem odniesienia dla szeregu światowych konferencji, zorganizowanych przez UNESCO na przestrzeni kilku ostatnich miesięcy: Światowej Konferencji UNESCO na temat Edukacji dla Zrównoważonego Rozwoju w maju 2021 r. w Berlinie, Trzeciej Światowej Konferencji Szkolnictwa Wyższego (WHEC2022) w maju 2022 r. w Barcelonie, Międzynarodowej Konferencji UNESCO na temat Edukacji Dorosłych CONFINTEA VII w czerwcu 2022 r. w Marakeszu, Światowej Konferencji MONDIACULT 2022 we wrześniu 2022 r. w Meksyku i Światowej Konferencji na temat opieki nad małym dzieckiem i edukacji wczesnodziecięcej w listopadzie br. w Taszkiencie.
Kierunkom rozwoju edukacji w przyszłości poświęcona została nowa inicjatywa UNESCO i powstały w jej efekcie, opracowany przez międzynarodowy zespół ekspertów, Raport „Futures of Education: Learning to Become”, przedstawiony na 41.sesji Konferencji Generalnej, którego celem było ponowne przemyślenie, w jaki sposób edukacja i wiedza mogą przyczynić się do budowania dobrej, inkluzywnej, nie pozostawiającej nikogo w tyle przyszłości – takiej, jakiej wszyscy byśmy sobie życzyli.
Znalezienie i wdrożenie bardziej zrównoważonego i partycypacyjnego podejścia do rozwoju w tej dekadzie będzie miało kluczowe znaczenie dla zapewnienia skutecznego i integracyjnego procesu decyzyjnego na całym świecie. Umiejętność wyobrażenia sobie przyszłości to potężny czynnik, wpływający nie tylko na to, co postrzegamy i na co zwracamy uwagę w otaczającym nas świecie, ale także na kształtowanie naszych nadziei i obaw. Percepcja poprzedza działanie, dlatego zrozumienie źródeł naszych wyobrażeń o przyszłości ma ogromne znaczenie.
„Umiejętności związane z prognozowaniem przyszłości stały się kluczowe w kontekście bezprecedensowego kryzysu, przed którym stoimy, kiedy jednocześnie zdaliśmy sobie sprawę, że przyszłość ludzkości będzie zależała od decyzji, które podejmujemy dzisiaj. Korzystając z umiejętności związanych z prognozowaniem przyszłości, możemy zakwestionować sposób, w jaki obecnie interpretujemy świat i wybory, których dokonujemy. Możemy podważać nasze założenia, wychodzić ze strefy komfortu i rozwijać wyobraźnię” – napisała Gabriela Ramos, Zastępczyni Dyrektor Generalnej UNESCO ds. Nauk Społecznych i Humanistycznych.
2 września br. (14.00-18.00), w siedzibie UNESCO w Paryżu zorganizowane zostanie sympozjum, inaugurujące obchody „Światowego Dnia Przyszłości”. Wydarzenie, zaplanowane w trybie hybrydowym, dostępne jest online dla wszystkich zainteresowanych, po uprzedniej rejestracji.