Irak

Ruiny miasta Hatra

(Kryt. II, III, IV, VI / 1985)

Hatra była wielkim miastem warownym, pozostającym pod wpływem imperium Partów, a następnie stolicą państewka Araba. W 116 r. i w 198 r., dzięki wysokim murom wzmocnionym basztami, Hatra dwukrotnie obroniła się przed Rzymianami. Ruiny miasta, a szczególnie świątynie, których architektura grecka i rzymska wzbogacona jest elementami dekoracji orientalnej, świadczą o wielkości jej cywilizacji.

Aszur (Qal-at Szerqat)

(Kryt. III, IV / 2003)

Starożytne miasto Aszur położone jest w dolinie Tygrysu, w północnej Mezopotamii, w specyficznej strefie biogeograficznej, na pograniczu stref rolniczych nawadnianych naturalnie (deszczem) i sztucznie (systemem kanałów). Miasto pochodzi z III tysiąclecia p.n.e. Pomiędzy XIV i IX w. p.n.e. było pierwszą stolicą państwa Asyryjczyków, miastem-państwem oraz ośrodkiem handlowym o znaczeniu międzynarodowym. Było również ośrodkiem religijnym Asyryjczyków poświęconym bogowi Aszurowi. Miasto zostało zniszczone przez Babilończyków, ale odżyło w okresie panowania Partów, w I i II w. n.e.

Starożytne miasto Samarra

(Kryt. II. III, IV/ 2007)

Starożytne miasto Samarra, wpisane jednocześnie na Listę Dziedzictwa Zagrożonego, było przez ponad sto lat stolicą potężnego muzułmańskiego imperium Abbasydów, rozciągającego się od Tunezji aż po tereny Azji Środkowej. Miasto położone 130 km na północ od Bagdadu, po obu stronach rzeki Tygrys, było w czasach swojej świetności kolebką nowoczesnych rozwiązań w dziedzinie architektury i sztuki, później upowszechnionych w innych regionach świata muzułmańskiego. Do dziś zachowały się: Wielki Meczet i Spiralny Minaret z IX wieku, jednak ponad 80 procent zabytków Samarry wciąż czeka na odsłonięcie przez archeologów.

Cytadela w Irbilu

(Kryt. IV / 2014)

Cytadela w Irbilu jest dawną osadą obronną położoną na szczycie wzniesienia o elipsowatym kształcie (wzgórze jest dziełem wielu pokoleń, które w tym samym miejscu odbudowywały budowle z ruin). Leży w regionie Kurdystanu, w prowincji Irbil. Ciąg fasad wysokich XIX-wiecznych domów wciąż daje wrażenie niezdobytej twierdzy, górującej nad miastem Irbil. Wachlarzowaty układ ulic na terenie fortu pochodzi z późnego okresu imperium osmańskiego. Historyczne źródła pisane i ikonograficzne dokumentują ślady dawnego osadnictwa w tym miejscu – Irbil to starożytne miasto Arabil (Arabel), ważny asyryjski ośrodek życia politycznego i religijnego. Dotychczasowe odkrycia i wykopaliska archeologiczne pozwalają sądzić, że wzgórze kryje w sobie pozostałości jeszcze wcześniejszego osadnictwa.

Mokradła Ahwar w południowym Iraku: ostoja bioróżnorodności i reliktowy krajobraz miast starożytnej Mezopotamii

(Kryt. III, V, IX, X/ 2016)

Na obszar wpisany składają się trzy stanowiska archeologiczne i cztery obszary bagienne w południowym Iraku. Stanowiska archeologiczne obejmują część ruin sumeryjskich miast i osad, które rozwijały się w południowej Mezopotamii od IV do III w. p.n.e. w bagnistej delcie Tygrysu i Eufratu: Ur, Uruk i Tell Eridu. Ahwar w południowym Iraku, znany również jako mokradła irackie, to wyjątkowy i jeden z największych na świecie lądowych systemów deltowych występujących w bardzo gorącym i suchym klimacie.

Babilon

(Kryt. III, VI / 2019)

Obszar położony w odległości 85 km na południe od Bagdadu obejmuje ruiny miasta, które w latach 626-539 p.n.e. było stolicą państwa nowo babilońskiego. Znajdują się tam wioski oraz tereny rolnicze otaczające starożytne miasto. Pozostałości miasta, obwarowania zewnętrzne i wewnętrzne, bramy, pałace i świątynie stanowią unikalne świadectwo jednego z najbardziej wpływowych imperiów starożytnego świata. Pod rządami takich władców jak Hammurabi czy Nabuchodonozor Babilon symbolizował rozkwit państwa nowo babilońskiego. Związane z Babilonem Wiszące Ogrody Semiramidy, będące jednym z siedmiu cudów świata, stały się inspiracją na skalę światową w sztuce  oraz kulturze zarówno popularnej, jak i religijnej.