Czechy
Zabytkowe centrum Pragi
(Kryt. II, IV, VI / 1992)
Dzielnice Starego Miasta, Małej Strany i Nowego Miasta, powstałe pomiędzy XI i XVIII w., ze wspaniałymi zabytkami, takimi jak zamek i katedra Św. Wita na Hradczanach, most Karola i liczne pałace oraz kościoły, wzniesione w większości za panowania cesarza Karola IV, w XIV w., świadczą o kulturalnej i architektonicznej randze Pragi począwszy od średniowiecza.
Zabytkowe centrum miasta Český Krumlov
(Kryt. IV / 1992)
Miasto leżące nad brzegami Wełtawy powstało wokół XIII-wiecznego zamku, z elementami gotyckimi, renesansowymi i barokowymi. Český Krumlov stanowi przykład małego, średniowiecznego miasteczka Europy Środkowej, które rozwijało się bez zakłóceń przez pięć wieków, zachowując w ten sposób nienaruszone dziedzictwo architektoniczne
Zabytkowe centrum miasta Telč
(Kryt. I, IV / 1992)
Miasto położone jest na wzgórzu i jego domy początkowo zbudowane były z drewna. Po pożarze z końca XIV w. zostało odbudowane z kamienia, otoczone murami i wzmocnione siecią sztucznych stawów. Gotycki zamek został przebudowany w końcu XV w. w stylu wczesnego gotyku.
Zelená Hora – sanktuarium pielgrzymkowe Św. Jana Nepomucena
(Kryt. IV / 1994)
W Zelenej Horze na Morawach, w pobliżu Żdżaru nad Sazawą, wznosi się kościół pielgrzymkowy zbudowany ku czci świętego Jana Nepomucena. Wzniesiony w początkach XVIII w. na planie gwiazdy, stanowi on najbardziej oryginalne dzieło architekta Jana Błażeja Santiniego, którego osobisty styl nawiązuje do gotyku i baroku.
Kutná Hora – Stare Miasto z kościołem Św. Barbary i katedra Mariacka w dzielnicy Sedlec
(Kryt. II, IV / 1995)
Kutná Hora powstała w wyniku eksploatacji kopalń srebra. W XIV w. stała się miastem królewskim, z zabytkami świadczącymi o jej świetności. Kościół Św. Barbary, arcydzieło ostatniej fazy gotyku oraz katedra Mariacka, zbarokizowana na początku XVIII w., wpłynęły na architekturę Europy Środkowej. Arcydzieła te wtapiają się obecnie w zachowaną średniowieczną tkankę miejską, wyróżniającą się bogactwem architektury domów mieszkalnych.
Krajobraz kulturowy Lednice-Valtice
(Kryt. I, II, IV / 1996)
Pomiędzy XVII i XX w. książęca rodzina Lichtensteinów przekształciła swe posiadłości w południowych Morawach w urzekające założenie krajobrazowe, w którym architektura barokowa, zaprojektowana głównie przez Johanna Bernharda Fischera von Erlach oraz klasycystyczny i neogotycki styl pałaców w Lednicach i Valticach, wtapiają się w krajobraz opracowany według romantycznej koncepcji angielskiej sztuki pejzażowej. Krajobraz kulturowy Lednice-Valtice rozciąga się na obszarze 200 km2 i stanowi jeden z największych krajobrazów stworzonych przez człowieka w Europie.
Wieś Holaszowice
(Kryt. II, IV / 1998)
Holaszowice stanowią pełny i dobrze zachowany przykład tradycyjnej wioski Europy Środkowej, składającej się z licznych, typowych dla regionu, wyjątkowej klasy budynków pochodzących z XVIII i XIX w., zbudowanych w stylu zwanym „barokiem ludowym” południowych Czech i rozmieszczonych na planie wywodzącym się ze średniowiecza.
Ogrody i zamek w Kromieryżu
(Kryt. II, IV / 1998)
Kromieryż leży przy dawnej przeprawie na rzece Morawie, u stóp wzgórz Chrziby górujących nad środkowymi Morawami. Ogrody i zamek w Kromieryżu stanowią wyjątkowo pełny i dobrze zachowany przykład barokowej rezydencji książęcej otoczonej ogrodami.
Zamek w Litomyšlu
(Kryt. II, IV / 1999)
Zamek w Litomyšlu jest renesansową budowlą z dziedzińcem arkadowym zbudowaną w stylu, który narodził się we Włoszech, a następnie, w XVI w., przyjął się i szeroko rozpowszechnił w Europie Środkowej. Koncepcja i dekoracja zamku są szczególnie piękne, łącznie z XVIII-wiecznymi przybudówkami w późnym stylu barokowo-klasycystycznym. W zamku zachowały się wszystkie zabudowania gospodarcze stanowiące nieodłączną część rezydencji arystokratycznej.
Kolumna Św. Trójcy w Ołomuńcu
(Kryt. I, IV / 2000)
Kolumna komemoratywna Św. Trójcy - z początków XVIII w. - jest najwybitniejszym przykładem tego specyficznego dla Europy Środkowej typu zabytku. Ma ona 35 m wysokości i reprezentuje, charakterystyczny, regionalny styl znany jako „barok ołomuniecki”. Ozdobiona jest kilkoma wspaniałymi rzeźbami religijnymi dłuta wielkiego artysty morawskiego Ondrieja Zahnera
Willa Tugendhatów w Brnie
(Kryt. II, IV / 2001)
Willa Tugendhatów w Brnie, zaprojektowana przez architekta Miesa van der Rohe, stanowi kluczowy przykład stylu międzynarodowego w modernizmie architektonicznym, który rozwinął się w Europie w latach 20. XX w. Jej szczególna wartość wiąże się z zastosowaniem nowatorskich koncepcji przestrzennych i estetycznych, mających na celu uwzględnienie potrzeb wynikających z nowego stylu życia, wykorzystując jednocześnie środki, które daje nowoczesna produkcja przemysłowa.
Dzielnica żydowska i bazylika Św. Prokopa w Třebič
(Kryt. II, III / 2003)
Zespół dzielnicy żydowskiej, starego cmentarza żydowskiego oraz bazyliki Św. Prokopa w Třebič przypomina współistnienie kultury chrześcijańskiej i żydowskiej od średniowiecza po XX w. Dzielnica żydowska stanowi cenne świadectwo różnych aspektów życia mieszkającej tam wspólnoty. Bazylika Św. Prokopa, zbudowana w początkach XIII w. wewnątrz klasztoru benedyktyńskiego, stanowi cenne świadectwo oddziaływania w tym regionie spuścizny architektonicznej Europy Zachodniej.
Krajobraz w Kladrubach nad Łabą i stadnina koni starokladrubskich
(Kryt. IV, V / 2019)
Obszar wpisany znajduje się na Połabiu (Střední Polabí), na równinie leżącej nad Łabą. Obejmuje płaskie, piaszczyste tereny, pola uprawne, grodzone pastwiska, lasy i zabudowania służące hodowli i układaniu koni starokladrubskich – rasy koni zaprzęgowych używanych na dworze habsburskim w czasie uroczystości. Cesarska stadnina została założona w 1579 roku i działa do dziś. Jest to obecnie jeden z wiodących europejskich ośrodków hodowli koni, który rozwinął się w czasach, gdy konie były szeroko wykorzystywane w transporcie, rolnictwie i wojsku, zaś arystokracji służyły do celów reprezentacyjnych.
Region górniczy w Górach Krusznych
(Kryt. II, III, IV / 2019)
Czechy, Niemcy
Góry Kruszne (Erzgebirge/Krušnohoří) to region w południowo-wschodnich Niemczech (Saksonia) i północno-zachodnich Czechach, bogaty w złoża rud metali, które były eksploatowane od średniowiecza. W latach 1460–1560 wydobywano tu najwięcej rudy srebra w Europie. Górnictwo rozwijające się w tym regionie stało się źródłem wielu wynalazków technicznych. Historycznie drugim surowcem pozyskiwanym w tym miejscu była cyna. Pod koniec XIX wieku region stał się ważnym w skali światowej producentem uranu. Górski krajobraz kulturowy kształtował się na przestrzeni ośmiu stuleci, od XII do XX wieku, pod wpływem trwającej nieprzerwanie eksploatacji złóż oraz związanego z nią rozwoju pionierskich systemów gospodarowania wodą, nowatorskich ośrodków obróbki minerałów i hut oraz miast górniczych.
Wielkie uzdrowiska europejskie
(Kryt. II, III / 2021)
Niemcy, Austria, Belgia, Francja, Włochy, W. Brytania, Czechy
Międzynarodowy wpis obejmuje 11 miast w 7 krajach: Bad Ems (Niemcy), Baden-Baden (Niemcy), Bad Kissingen (Niemcy), Bad bei Wien (Austria), Spa (Belgia), Vichy (Francja), Montecatini Terme (Włochy), Bath (W. Brytania), Franciszkowe Łaźnie (Czechy), Karlowe Wary (Czechy) i Mariańskie Łaźnie (Czechy). Wszystkie te miasta są świadectwem szczególnej europejskiej kultury uzdrowiskowej, związanej ze źródłami termalnymi, która rozwijała się od początków XVIII w. do lat 30. XX w., doprowadzając do rozkwitu dużych międzynarodowych uzdrowisk. Wywarły one wpływ na typologię miast rozwijających się wokół zespołów budowli uzdrowiskowych, takich jak kurhaus i kursaal (budynki i sale przeznaczone dla kuracjuszy), przepompownie, pijalnie wód, kolumnady i galerie, służących do czerpania wprost ze źródeł bogactw naturalnych, wykorzystywanych do celów kuracji wodą mineralną. Zabudowa uzdrowiskowa obejmuje także ogrody, miejsca spotkań, kasyna, teatry, hotele i wille oraz charakterystyczną infrastrukturę. Ośrodek uzdrowiskowy zwykle harmonijnie wpisuje się w otoczenie miejskie, w którym przeważają funkcje terapeutyczne i rekreacyjne. Jako całość, uzdrowiska wpisane na Listę światowego dziedzictwa zaświadczają o wymianie idei i wpływów w dziedzinie medycyny, nauki i balneoterapii.
Pradawne i pierwotne lasy bukowe w Karpatach i innych regionach Europy
(Kryt. IX / 2007, 2011, 2017, 2021)
Albania, Austria, Belgia, Bośnia i Hercegowina, Bułgaria, Chorwacja, Czechy, Francja, Niemcy, Włochy, Macedonia Północna, Polska, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Hiszpania, Szwajcaria, Ukraina
Międzynarodowy wpis seryjny, zainicjowany w roku 2007 i następnie trzykrotnie rozszerzany w latach 2011, 2017 i 2021, obejmuje obecnie 94 elementy w 18 krajach, w tym lasy bukowe w Bieszczadzkim Parku Narodowym. Są to ściśle wyznaczone kompleksy leśne na zboczach Połoniny Wetlińskiej, Smereka, w dolinie Terebowca, Górnej Solinki i Wołosatki.
Pierwotne lasy bukowe w Karpatach i innych regionach Europy są znakomitym przykładem zachowanych w stanie nienaruszonym kompleksów leśnych strefy umiarkowanej i jednocześnie najbardziej kompletnych systemów ekologicznych europejskich lasów bukowych. Obszar ten jest także bezcennym rezerwuarem materiału genetycznego nie tylko buków, ale także wielu innych gatunków związanych z tego typu siedliskiem leśnym. Od końca ostatniej epoki lodowcowej, w krótkim okresie zaledwie kilku tysięcy lat, buk europejski rozprzestrzenił się na całym kontynencie z kilku pierwotnie odizolowanych obszarów w Alpach, Karpatach, Górach Dynarskich, Pirenejach i basenie Morza Śródziemnego. Powodzenie tego procesu, który trwa w dalszym ciągu, związane jest z tolerancją buka na różne warunki klimatyczne, geograficzne i fizyczne oraz z jego łatwą adaptacją.
Žatec i krajobraz związany z gatunkiem chmielu Saaz
(Kryt. II, IV, V / 2023)
Krajobraz kulturowy ukształtował się tu na przestrzeni stuleci pod wpływem wciąż żywej tradycji uprawy i handlu najbardziej znaną odmianą chmielu, używaną na całym świecie do produkcji piwa. Dobro obejmuje wyjątkowo żyzne pola plantacji chmielu nad rzeką Ohrzą (Ohře), uprawiane nieprzerwanie od stuleci oraz zabytkowe wioski i budynki związane z przetwórstwem. Do objętych wpisem elementów urbanistycznych należy historyczne centrum miasta Žatec i jego część przemysłowa z zabudową pochodzącą z XIX i XX w., zwana „przedmieściem praskim” (Pražské předměsti). Całość ilustruje ewolucję w rolnictwie i przemyśle oraz przemiany systemu społeczno-gospodarczego związanego z uprawą, suszeniem, certyfikacją i handlem chmielem od późnego średniowiecza po czasy współczesne.