Bośnia i Hercegowina
Dzielnica Starego Mostu w Mostarze
(Kryt. VI / 2005)
Historyczne miasto Mostar, zbudowane w głębokiej dolinie rzeki Naretwa, rozwijało się w XV i XVI wieku jako miasto graniczne imperium osmańskiego oraz później w XIX i XX wieku jako część monarchii austro-węgierskiej. Mostar znany jest z charakterystycznej tureckiej architektury mieszkalnej oraz ze Starego Mostu, od którego pochodzi nazwa miasta. Podczas wojny 1990 roku większa część miasta historycznego, łącznie ze Starym Mostem, zaprojektowanym przez znanego architekta Sinana, uległa zniszczeniu. Stary Most został niedawno odbudowany, podobnie jak wiele budowli Starego Miasta, odnowionych lub zrekonstruowanych z pomocą międzynarodowego komitetu naukowego powołanego przez UNESCO. Okolica Starego Mostu, nosząca cechy architektury przedotomańskiej, wschodniootomańskiej, śródziemnomorskiej i zachodnioeuropejskiej, jest wybitnym przykładem osadnictwa miejskiego o wielokulturowym charakterze. Odbudowane Stary Most i Stare Miasto w Mostarze stały się symbolem pojednania, międzynarodowej współpracy oraz współistnienia społeczności różniących się pod względem kulturalnym, etnicznym i religijnym.
Most Mehmeda Paszy Sokolović’a
(Kryt. II, IV / 2007)
Most Mehmeda Paszy Sokolović’a na rzece Drinie w Wyszegradzie zbudowany pod koniec XVI wieku przez nadwornego architekta i wybitnego inżyniera, Mimara Koca Sinana na zlecenie wielkiego wezyra Mehmeda Paszy Sokolović’a. Most o długości 179,5 metra, wsparty na 11 kamiennych łukach o rozpiętości 11-15 metrów, wyposażony w szerokie podjazdy, jest konstrukcją charakterystyczną dla okresu szczytowego rozwoju monumentalnej architektury osmańskiej. Uważany za arcydzieło sztuki budowlanej ze względu na doskonałe proporcje, niezwykłą elegancję i dostojeństwo, wyszegradzki most porównywany jest często z wzniesionymi w tym samym czasie budowlami włoskiego Renesansu.
Średniowieczne cmentarze z kamieniami nagrobnymi zwanymi stećci
(Kryt. III, VI / 2016)
Bośnia i Hercegowina, Chorwacja, Czarnogóra, Serbia
Wpis seryjny składający się z 28 miejsc, znajdujących się w Bośni i Hercegowinie, w zachodniej Serbii, w zachodniej Czarnogórze oraz w środkowej i południowej Chorwacji, obejmuje cmentarze i różniące się między sobą zależnie od regionu średniowieczne kamienne nagrobki zwane stećci. Kamienie nagrobne datowane na okres od XII do XVI w. są ułożone w rzędach, zgodnie ze zwyczajem powszechnie przyjętym w Europie od czasów średniowiecza. Większość stećci wykuto w wapieniu. Znajdujące się na nich liczne motywy dekoracyjne i inskrypcje są świadectwem zarówno ciągłości w ikonografii średniowiecznej Europy, jak i zróżnicowania lokalnych tradycji.
Pradawne i pierwotne lasy bukowe w Karpatach i innych regionach Europy
(Kryt. IX / 2007, 2011, 2017, 2021)
Albania, Austria, Belgia, Bośnia i Hercegowina, Bułgaria, Chorwacja, Czechy, Francja, Niemcy, Włochy, Macedonia Północna, Polska, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Hiszpania, Szwajcaria, Ukraina
Międzynarodowy wpis seryjny, zainicjowany w roku 2007 i następnie trzykrotnie rozszerzany w latach 2011, 2017 i 2021, obejmuje obecnie 94 elementy w 18 krajach, w tym lasy bukowe w Bieszczadzkim Parku Narodowym. Są to ściśle wyznaczone kompleksy leśne na zboczach Połoniny Wetlińskiej, Smereka, w dolinie Terebowca, Górnej Solinki i Wołosatki.
Pierwotne lasy bukowe w Karpatach i innych regionach Europy są znakomitym przykładem zachowanych w stanie nienaruszonym kompleksów leśnych strefy umiarkowanej i jednocześnie najbardziej kompletnych systemów ekologicznych europejskich lasów bukowych. Obszar ten jest także bezcennym rezerwuarem materiału genetycznego nie tylko buków, ale także wielu innych gatunków związanych z tego typu siedliskiem leśnym. Od końca ostatniej epoki lodowcowej, w krótkim okresie zaledwie kilku tysięcy lat, buk europejski rozprzestrzenił się na całym kontynencie z kilku pierwotnie odizolowanych obszarów w Alpach, Karpatach, Górach Dynarskich, Pirenejach i basenie Morza Śródziemnego. Powodzenie tego procesu, który trwa w dalszym ciągu, związane jest z tolerancją buka na różne warunki klimatyczne, geograficzne i fizyczne oraz z jego łatwą adaptacją.