Białoruś

Puszcza Białowieska

(Kryt. iX, X / 1979, 1992)

Puszcza Białowieska położona na terytorium Polski i Białorusi jest rozległą połacią pierwotnego lasu, w którym występują zarówno drzewa iglaste, jak i liściaste. Obszar wpisany rozciąga się na powierzchni liczącej 141 885 ha. Jest to miejsce unikalne z punktu widzenia zachowania różnorodności biologicznej. Występuje tu najliczniejsza populacja żubra europejskiego, gatunku, który symbolizuje Puszczę Białowieską.

W 1979 r. na Listę Światowego Dziedzictwa została wpisana część obszaru Białowieskiego Parku Narodowego. Białoruska część Puszczy Białowieskiej została wpisana w 1992 r. jako rozszerzenie wpisu. Od 1992 r. obie części Puszczy stanowią jeden obiekt transgraniczny. W 2014 roku miejsce Światowego Dziedzictwa zostało rozszerzone, przede wszystkim po stronie polskiej (z powierzchni 5.069 ha do 59.576,09 ha). Nastąpiła również zmiana nazwy (ang. Białowieża Forest, przedtem: Białowieża Forest/Belovezhskaya Pushcha) i zmiana kryteriów wpisu (poprzednio: kryterium VII).

Zespół zamkowy Mir

(Kryt. II, IV / 2000)

Budowa zamku w stylu gotyckim rozpoczęła się w XV w. Zamek został następnie powiększony i przebudowany, początkowo w stylu renesansowym, a potem barokowym. Został on opuszczony, a w czasach napoleońskich doznał poważnych zniszczeń. Zamek odrestaurowano w końcu XIX w. Dołączono doń liczne, inne budowle, a otaczający teren zamieniono w park. Dzisiejszy kształt zespołu zamkowego stanowi żywe świadectwo nierzadko burzliwej historii.

Architektoniczny, rezydencjonalny i kulturalny zespół rodu Radziwiłłów w Nieświeżu

(Kryt. II, IV, VI / 2005)

Architektoniczny, rezydencjonalny i kulturalny zespół rodu Radziwiłłów w Nieświeżu znajduje się w środkowej Białorusi, w okręgu mińskim. Ród Radziwiłłów, którzy wznieśli ten zespół i byli jego właścicielami od XVI wieku aż do 1939 roku, wydał z siebie kilka najwybitniejszych osobowości europejskiej historii i kultury. Dzięki ich staraniom, Nieśwież stał się ważnym ośrodkiem nauki, sztuki i rzemiosła artystycznego. Wywarł także wpływ na rozwój architektury. Zespół składa się z zamku i kościoła-mauzoleum pw. Bożego Ciała. Zamek tworzy dziesięć połączonych ze sobą budynków okalających sześcioboczny dziedziniec i stanowiących jednolitą architektoniczną całość. Pałac nieświeski oraz kościół-mauzoleum stały się pierwowzorem dla architektury Europy Środkowej oraz Rosji i wywarły znaczny wpływ na jej rozwój.

Południk Struve’go

(Kryt. II, IV, VI / 2005)

Białoruś, Estonia, Finlandia, Litwa, Łotwa, Norwegia, Mołdowa, Rosja, Szwecja, Ukraina 

Jest to łańcuch punktów triangulacyjnych, ciągnący się od Hammerfest na północy Norwegii aż do Morza Czarnego przez 2820 km i dziesięć krajów. Punkty zostały wyznaczone w wyniku badań prowadzonych w latach 1830-1855 przez astronoma Friedricha Georga Wilhelma Struve’go, który jako pierwszy dokonał dokładnych pomiarów długiego odcinka południka. Pomogło to w precyzyjnym ustaleniu kształtu i wymiarów naszej planety, stanowiąc także istotny krok w rozwoju nauk o ziemi oraz kartografii. Dzieło Struve’go stanowi znakomity przykład współpracy naukowców z różnych krajów, jak również współdziałania monarchów w imię dobra nauki. Oryginalny południk Struve’go był krzywą wyznaczoną przez 258 trójkątów, zawierających 265 głównych punktów pomiarowych. Wpisem objęto 34 oryginalne punkty, zaznaczone w bardzo różny sposób, np. otworem wydrążonym w skale, żelaznym krzyżem, kamiennym kopcem lub specjalnie w tym celu zbudowanym obeliskiem.