Indonezja

Zespół świątynny Borobudur

(Kryt. I, II, VI / 1991)

Ta słynna świątynia buddyjska, z VIII i IX w., położona jest w środkowej części Jawy. Zbudowana jest na trzech poziomach. Podstawa, w kształcie piramidy, składa się z pięciu kwadratowych tarasów ułożonych koncentrycznie, na których wznoszą się trzy koliste platformy, a całość zwieńczona jest monumentalną stupą. Ściany i balustrady ozdobione są płaskorzeźbami, pokrywającymi łącznie 2,5 tys m2. Na obrzeżach kolistych platform znajdują się siedemdziesiąt dwie ażurowe stupy, w których znajduje się tyle samo posągów Buddy. W latach 70. XX w. świątynia została odrestaurowana z pomocą UNESCO.

Park Narodowy Ujung Kulon

(Kryt. VII, X / 1991)

Park, położony na obrzeżu Cieśniny Sundajskiej, na południowo-zachodnim krańcu Jawy, obejmuje półwysep Ujung Kulon wraz z kilkoma wyspami oraz rezerwat naturalny Krakatoa. Jest to wyjątkowo malowniczy obszar o istotnym znaczeniu geologicznym dla badań nad wulkanami śródlądowymi. Porastają go największe połacie zachowanego lasu wilgotnego równin Jawy. W parku występuje kilka zagrożonych gatunków roślin i zwierząt, m. in. najbardziej zagrożony nosorożec jawajski.

Park Narodowy Komodo

(Kryt. VII, X / 1991)

Wyspy wulkaniczne Komodo zamieszkuje populacja około 5,7 tys wielkich jaszczurek (waranów), których wygląd i agresywne zachowanie nadały im nazwę „smoków z Komodo”. Nie występują one nigdzie indziej i posiadają istotne znaczenie naukowe dla badań nad ewolucją. Skaliste wzgórza, pokryte suchą sawanną poprzetykaną kolczastymi zaroślami, tworzą silny kontrast z piaszczystymi, nieskazitelnie białymi plażami oraz błękitnymi falami rozbijającymi się na koralowcach.

Zespół świątynny Prambanan

(Kryt. I, IV / 1991)

Zbudowany w X w., jest to największy zespół świątynny Indonezji poświęcony Śiwie. W połowie ostatniego pierścienia koncentrycznych murów na planie kwadratu wznoszą się trzy świątynie, ozdobione reliefami ilustrującymi epopeję Ramayana poświęconą trzem wielkim bóstwom hinduistycznym: Śiwie, Wisznu i Brahmie oraz trzy świątynie poświęcone zwierzętom dosiadanym przez te bóstwa.

Sangiran – stanowisko antropologiczne praczłowieka

(Kryt. III, VI / 1996)

Prace wykopaliskowe, prowadzone w latach 1936-1941, pozwoliły odkryć pierwsze na tym obszarze szczątki kopalne praczłowieka. W trakcie późniejszych prac wydobyto pięćdziesiąt szczątków Meganthropus palaeo i Pithecanthropus erectus/Homo erectus, tzn. połowę znanych obecnie na świecie szczątków kopalnych praczłowieka. Sangiran, zamieszkały od 1,5 mln lat, stanowi jedno z kluczowych stanowisk dla zrozumienia procesu ewolucji człowieka.

Park Narodowy Lorentz

(Kryt. VIII, IX, X / 1999)

Park Narodowy Lorentz stanowi największy (2,5 mln ha) obszar chroniony w Azji Południowo-Wschodniej. Jego przekrój systemów „od gór do morza” jest jedyny na świecie - począwszy od wiecznych śniegów, poprzez szerokie połacie zabagnionych nizin, do tropikalnego środowiska morskiego. Obszar parku, położony w miejscu styku dwóch płyt kontynentalnych, posiada złożoną strukturę geologiczną, wyróżniającą się ciągłymi procesami górotwórczymi oraz rzeźbę terenu ukształtowaną przez zlodowacenia. Na obszarze parku znajdują się również stanowiska kopalne, świadczące o ewolucji życia w Nowej Gwinei, o wysokim poziomie endemizmu i o najwyższej w tym regionie różnorodności biologicznej.

Zasoby tropikalnych lasów deszczowych na Sumatrze

(Kryt. VII, IX, X / 2004)

Tropikalne lasy deszczowe na Sumatrze, rozciągające się na obszarze 2,5 mln ha, obejmują 3 parki narodowe: Gunung Leuser, Kerinci Seblat oraz Bukit Barisan Selatan. Miejsce to zapewnia doskonałe warunki dla trwałego rozwoju niezwykle bogatej i zróżnicowanej flory i fauny Sumatry, wśród której jest również wiele gatunków zagrożonych. Wpisany obszar daje schronienie ok. 10000 gatunkom roślin, w tym 17 endemicznym; ponad 200 gatunkom ssaków oraz ok. 580 gatunkom ptaków, z których 465 to gatunki miejscowe, a 21 – endemiczne. Spośród ssaków, 22 gatunki są rdzennie azjatyckie, ale nie występują nigdzie indziej na archipelagu, a występowanie 15 ogranicza się do Indonezji. Wśród tych ostatnich jest endemiczny rodzaj orangutana, żyjącego na Sumatrze.

Krajobraz kulturowy prowincji Bali – system Subak jako manifestacja filozofii Tri Hita Karana

(Kryt. II, III, V, VI / 2012)

Na wpisany krajobraz kulturowy Bali – z systemem Subak jako kwintesencją filozofii Tri Hita Karana – składa się pięć tarasów ryżowych i świątyń wodnych, które zajmują powierzchnię 19500 ha. Świątynie są centrum systemu wodnego, składającego się z kanałów i śluz – zwanego Subak – którego korzenie sięgają IX w. Wpis obejmuje Królewską Świątynię Pura Taman Ayun z XVIII w. – największy i najbardziej imponujący budynek tego typu na wyspie. System Subak jest odzwierciedleniem ideałów Tri Hita Karana, która łączy sferę ducha, świata ludzi i świata przyrody. Filozofia ta narodziła się dzięki kontaktom kulturalnym między Bali i Indiami na przestrzeni ostatnich 2000 lat i wywarła duży wpływ na kształtowanie się krajobrazu Bali. System Subak, czyli demokratyczny, egalitarny sposób uprawy roli, pozwolił Balijczykom stać się najbardziej wydajnymi producentami ryżu na całym archipelagu, mimo obowiązku zaspokojenia popytu własnej, licznej ludności.

Oś kosmologiczna Yogykarta i związane z nią zabytki

(Kryt. II, III/ 2023)

Centralna oś Yogykarta została wytyczona w XVIII wieku przez sułtana Mangkubumi i do dziś pełni funkcje związane z rządzeniem i tradycjami kulturalnymi na Jawie. Oś północ-południe, licząca 6 km, łączy Wzgórze Merapi i Ocean Indyjski ze znajdującym się pośrodku pałacem Kraton. Na północy i na południu wzdłuż osi leżą emblematyczne obiekty powiązane ze sobą funkcjami obrzędowymi. Oś reprezentuje główne wierzenia o Wszechświecie obecne w kulturze Jawy, w tym wierzenia dotyczące cykli życia.