Wybrzeże Kości Słoniowej

Rezerwat przyrody okolic gór Nimba

(Kryt. IX, X / 1981, 1982)

Gwinea, Wybrzeże Kości Słoniowej

Góra Nimba, położona na krańcach Gwinei, Liberii i Wybrzeża Kości Słoniowej, wznosi się nad otaczającymi ją sawannami. Jej zbocza, u podnóża porośniętych trawą hal, pokryte są gęstym lasem. Występuje tam wyjątkowo bogata flora i fauna, z gatunkami endemicznymi, takimi jak ropucha żyworódka oraz szympanse używające kamieni jako narzędzi.

Park Narodowy w Tai

(Kryt VII, X/ 1982)

Park porasta jeden z ostatnich cennych reliktów pierwotnego lasu równikowego w Afryce Zachodniej. Występująca tam obfita flora naturalna i zagrożone gatunki ssaków, takie jak hipopotamy karłowate i jedenaście gatunków małp, posiadają istotne znaczenie naukowe.

Park Narodowy Komoé

(Kryt. IX, X / 1983)

Park, jeden z największych chronionych obszarów w Afryce Zachodniej, wyróżnia się wyjątkową różnorodnością świata roślinnego. Przez park płynie rzeka Komoé, dzięki której rosną tam skupiska roślinne, które zazwyczaj występują bardziej na południu, takie jak sawanny krzewiaste oraz skupiska gęstego lasu wilgotnego.

Historyczne miasto Grand-Bassam

(Kryt. III, IV / 2012)

Będące pierwszą stolicą Wybrzeża Kości Słoniowej historyczne miasto Grand Bassam jest przykładem miasta kolonialnego z przełomu XIX i XX w., zaplanowanego tak, by poszczególne dzielnice specjalizowały się w handlu, administracji, budownictwie mieszkaniowym dla Europejczyków czy też – odpowiednio – dla Afrykańczyków. Wpisany obiekt obejmuje zarówno afrykańską wioskę rybacką – N’zima, jak i przykłady architektury kolonialnej: funkcjonalne domy z galeriami, werandami i ogrodami. Grand Bassam stanowiło niegdyś najważniejszy port i administracyjno-gospodarcze centrum Wybrzeża Kości Słoniowej. Było świadkiem skomplikowanych relacji społecznych między Europejczykami i Afrykańczykami oraz późniejszego ruchu niepodległościowego. Jako tętniące życiem centrum francuskiego obszaru faktorii w Zatoce Gwinejskiej (poprzednika dzisiejszego Wybrzeża Kości Słoniowej), przyciągało ludzi ze wszystkich części Afryki oraz z Europy i śródziemnomorskiego Bliskiego Wschodu.

Meczety w stylu sudańskim na północy Wybrzeża Kości Słoniowej

(Kryt. II, IV / 2021)

Osiem małych meczetów wzniesionych z cegły suszonej na słońcu, w miejscowościach Tengréla, Kouto, Sorobango, Samatiguila, M’Bengué, Kong i Kaouara, charakteryzuje się wystającymi belkami, pionowymi przyporami zwieńczonymi ceramiką lub strusimi jajami oraz zwężającymi się ku górze minaretami. Są one przykładem modyfikacji stylu architektonicznego, który powstać miał około XIV wieku w mieście Dżenne, będącym wówczas częścią Imperium Mali, dobrze prosperującego dzięki szlakom handlowym karawan, przewożących przez Saharę złoto i sól do Afryki Północnej.

Począwszy od XVI wieku styl ten z regionów pustynnych zaczął rozprzestrzeniać się na południe, w stronę sudańskiej sawanny, ewoluując w kierunku niższej zabudowy i mocniejszych przypór w odpowiedzi na panujący tam wilgotniejszy klimat. Meczety są najlepiej zachowanymi spośród 20 takich budowli pozostałych na terenie Wybrzeża Kości Słoniowej, gdzie jeszcze na początku ubiegłego wieku były ich setki. Styl sudański, w którym wzniesiono meczety, charakterystyczny dla regionu sawanny w Afryce Zachodniej, rozwinął się między XVII a XIX wiekiem, kiedy kupcy i uczeni przemieszczali się z Imperium Mali w kierunku obszarów leśnych na południu, przedłużając tam szlaki handlowe. Budowle stanowią bardzo ważne świadectwo handlu transsaharyjskiego, który ułatwił ekspansję islamu i kultury muzułmańskiej. Są także przykładem połączenia muzułmańskich i lokalnych form architektonicznych w osobny, charakterystyczny styl, który przetrwał do dziś.