Konwencja w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturalnego i naturalnego

Podstawą wszelkich działań związanych ze światowym dziedzictwem jest Konwencja UNESCO w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturalnego i naturalnego. Tekst Konwencji został przyjęty na 17. sesji Konferencji Generalnej UNESCO w 1972 r. w Paryżu. Po ratyfikowaniu jej przez 20 państw Konwencja weszła w życie w 1975 r. Pierwsza sesja Komitetu Światowego Dziedzictwa miała miejsce w Paryżu w 1977 r. Komitet rozpoczął wówczas tworzenie Listy światowego dziedzictwa. Wpisu 12 pierwszych obiektów, w tym dwóch z Polski – Historycznego centrum Krakowa i Kopalni Soli w Wieliczce – dokonano na 2. sesji w Waszyngtonie w 1978 roku.

Polska złożyła dokument ratyfikacyjny 29 czerwca 1976 r. Polski tekst Konwencji został opublikowany w dzienniku Ustaw nr 32 z 30 września 1976 r., poz. 190.

Obecnie sygnatariuszami Konwencji są 196 państwa.

Przepisy wykonawcze do Konwencji zawiera wciąż uaktualniany dokument Operational Guidelines for the implementation of the World Heritage Convention. W dokumencie przedstawione są obowiązujące kryteria i warunki wpisu, założenia ochrony obiektów światowego dziedzictwa, formularze wniosku o wpis i zasady obowiązujące przy stosowaniu znaku światowego dziedzictwa. Tłumaczenie na język polski Wytycznych operacyjnych do Konwencji światowego dziedzictwa znajduje się na stronie Narodowego Instytutu Dziedzictwa. 

Z Konwencji wynika obowiązek sporządzania raportów o stanie zachowania obiektów wpisanych na Listę światowego dziedzictwa (Periodic reporting).

Znak Konwencji jest znakiem chronionym prawnie.