Krajowa lista niematerialnego dziedzictwa kulturowego
W Polsce rejestr elementów niematerialnego dziedzictwa kulturowego, tworzony według zasad przyjętych w związku z Konwencją UNESCO powstaje od 2014 roku pod nazwą Krajowa lista niematerialnego dziedzictwa kulturowego.
Krajowa lista jest spisem przejawów żywego dziedzictwa niematerialnego z terenu Polski i ma charakter wyłącznie informacyjny. Listę prowadzi Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego we współpracy z Narodowym Instytutem Dziedzictwa. Wnioski sprawdzone pod względem formalnym opiniuje Rada ds. niematerialnego dziedzictwa kulturowego przy Ministrze Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Przy rozpatrywaniu wniosków o wpis elementu dziedzictwa danej społeczności na Listę krajową brane są pod uwagę następujące kryteria:
- zgodność z definicją niematerialnego dziedzictwa kulturowego Konwencji UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego (art. 2 pkt 1 i 2 Konwencji).
- przekazywanie z pokolenia na pokolenie i stałe odtwarzanie przez wspólnoty i grupy, które uznają dany element dziedzictwa za część własnego dziedzictwa.
- opracowanie planu ochrony służącego zabezpieczeniu elementu i podtrzymaniu jego żywotności.
- zgłoszenie wniosku przy jak najszerszym możliwym udziale i zaangażowaniu zainteresowanej wspólnoty, grupy, a w niektórych przypadkach także jednostek, które tworzą, utrzymują i przekazują dany element dziedzictwa niematerialnego oraz za ich uprzednią świadomą zgodą.
Warunkiem wpisu jest spełnienie wszystkich wymienionych wyżej kryteriów.
Sprawy związane z Krajową listą prowadzi Zespół ds. Dziedzictwa Niematerialnego w Narodowym Instytucie Dziedzictwa i Koordynatorzy regionalni.
Krajowa lista jest publikowana na stronie Narodowego Instytutu Dziedzictwa.