Luksemburg

Taneczny pochód w Echternach
Kraj(e) członkowski(e): Luksemburg

Wpis na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości w 2010 r.

Co roku, we wtorek po święcie Zesłania Ducha Świętego (Zielonych Świątkach), w średniowiecznym centrum Echternach, najstarszego miasta w Luksemburgu, odbywa się taneczny pochód (Iechternacher Sprangprëssioun). Pierwsza wzmianka na ten temat pochodzi z roku 1100 i ma związek z kultem świętego Willibrorda, zakonnika i założyciela opactwa Echternach, czczonego za działalność misjonarską, dobroczynność i dar uzdrawiania niektórych chorób. Sprzeciwy Kościoła wobec pogańskich elementów pochodu nie przeszkodziły upowszechnianiu się tego zwyczaju w regionie i w różnych środowiskach społecznych. Parada rozpoczyna się wczesnym rankiem na dziedzińcu dawnego opactwa, w obecności najwyższych władz kościelnych Luksemburga i przedstawicieli duchowieństwa z innych krajów. Za śpiewającymi litanie podąża ok. 8 tysięcy tancerzy podzielonych na 45 grup, zgodnie z rytuałem przekazywanym z pokolenia na pokolenie. Na zakończenie odbywa się nabożeństwo w bazylice. W obecnych czasach tradycja ta cieszy się poparciem władz świeckich i kościelnych. Niezależnie od laicyzacji społeczeństwa, zyskuje na popularności, gromadząc co roku ok. 13 tysięcy pielgrzymów pochodzących z Luksemburga i z sąsiednich regionów.

Sztuka muzyczna waltornistów – technika instrumentalna związana ze śpiewem, kontrolą oddechu, vibrato, rezonansem przestrzennym i wspólnotowością
Kraj(e) członkowski(e): Francja/Belgia/Luksemburg/Włochy

Wpis na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości w 2020 r.

Na tradycyjną sztukę waltornistów składa się cały zestaw wiedzy i technik związanych z opanowaniem gry na instrumencie, jak również z kontrolą oddechu, vibrato, rezonansem przestrzennym i poczuciem wspólnoty. Ton, czystość i precyzja dźwięków generowanych przez róg zależy od umiejętności oddechowych muzyka, a technika gry na instrumencie opiera się na jego umiejętności kontrolowania własnego ciała. Barwa dźwięków waltorni jest czysta i przenikliwa, szczególnie w odniesieniu do tonów wysokich, a jej zakres dźwiękowy oparty jest na naturalnym rezonansie z bogatymi harmoniami. Dwunastodźwiękowy zakres instrumentu pozwala tworzyć kompozycje ze śpiewaną melodią, z towarzyszeniem drugiego głosu i zharmonizowaną z partyturą basową. Śpiew będący integralną częścią muzyki wykonywanej na waltorni sprawia, że gra na tym instrumencie sprzyja spójności społecznej i koleżeństwu. Gra na waltorni to sztuka performatywna, otwarta na rozwijanie kreatywności i praktykowana przy świątecznych okazjach. Waltorniści, których łączy zamiłowanie do tego gatunku muzyki, wywodzą się z różnego rodzaju środowisk społeczno-kulturalnych i ta różnorodność jest obecnie jednym z istotnych aspektów tego elementu niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Tradycyjna metoda nauki gry na walatorni polega na naśladownictwie i ustnym przekazywaniu odpowiedniej wiedzy i technik. Współcześnie jednak instrumentaliści rzadko uczą się samodzielnie, najczęściej zdobywają umiejętności w szkołach muzycznych. Repertuar dla tego instrumentu jest rozwijany i wzbogacany o nowe, dynamiczne utwory nieprzerwanie od XVII wieku. Głęboko zakorzenione poczucie przynależności praktyków tego elementu dziedzictwa do wspólnoty kulturowej wynika z ciągłości wykonywania wspólnego repertuaru, co przyczynia się do rozwoju dialogu międzynarodowego i międzykulturowego.

Tradycyjne nawadnianie: wiedza, technika i organizacja

Kraje członkowskie: Austria, Belgia, Niemcy, Włochy, Luksemburg, Holandia, Szwajcaria

Wpis na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości w 2023 r.

Tradycyjne nawadnianie wykorzystuje grawitację i ręcznie wykonane konstrukcje, takie jak kanały i rowy, do dystrybucji wody z naturalnych punktów zbierania wody (takich jak źródła, strumienie i lodowce) na pola uprawne. Praktycy wybierają określone dni i przedziały czasowe, aby ręcznie przekierować wodę, a rozpoczęciu lub zakończeniu sezonu nawadniania często towarzyszą spotkania towarzyskie i uroczystości. Tradycyjne nawadnianie wymaga dogłębnego zrozumienia naturalnego krajobrazu, przepływu wody i warunków pogodowych, a także ścisłej współpracy między osobami odpowiedzialnymi za dystrybucję wody (takimi jak rolnicy i właściciele gruntów) a innymi osobami zaangażowanymi w utrzymanie struktur fizycznych (jak spółdzielnie wodne i władze lokalne). Praktyka jest zazwyczaj przekazywana młodszym pokoleniom w sposób nieformalny, poprzez obserwację i szkolenia prowadzone przez doświadczonych członków, chociaż spółdzielnie, stowarzyszenia, naukowcy i instytucje również odgrywają ważną rolę w przekazywaniu wiedzy. Dla praktyków tradycyjne nawadnianie i związane z nim wielowiekowe systemy kanałów są silnymi wyznacznikami tożsamości. Praktyka jest powiązana z określonym słownictwem, a wymagana wiedza (jak zrozumienie wpływu cyklu księżycowego na przepływ wody i umiejętności związane z obróbką drewna) może być stosowana w innych aspektach życia jej depozytariuszy i otaczających społeczności.

Transhumancja, sezonowy wypas zwierząt gospodarskich [Rozszerzenie]

Kraje członkowskie: Albania, Andora, Austria, Chorwacja, Francja, Grecja, Włochy, Luksemburg, Rumunia, Hiszpania

Wpis na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości w 2023 r.

Transhumancja (pasterstwo transhumacyjne) odnosi się do sezonowego przemieszczania się ludzi wraz z ich żywym inwentarzem między regionami geograficznymi lub klimatycznymi. Każdego roku, wiosną i jesienią, mężczyźni i kobiety pasterze organizują przemieszczanie tysięcy zwierząt wzdłuż tradycyjnych szlaków pasterskich. Przemieszczają się pieszo lub konno, prowadząc psy, czasem w towarzystwie swoich rodzin. Transhumancja, będąca praktyką przodków, wynika z głębokiej wiedzy o środowisku i wiąże się z praktykami społecznymi i rytuałami związanymi z opieką, hodowlą i szkoleniem zwierząt oraz zarządzaniem zasobami naturalnymi. Cały system społeczno-ekonomiczny został opracowany wokół transhumancji, od gastronomii po lokalne rękodzieło i uroczystości oznaczające początek oraz koniec sezonu. Rodziny od wielu pokoleń wprowadzają i przekazują transhumancję poprzez obserwację i praktykę. Społeczności żyjące wzdłuż szlaków transhumancji również odgrywają ważną rolę w jej przekazywaniu, na przykład poprzez świętowanie przejść między stadami i organizowanie festiwali. Praktyka ta jest również przekazywana poprzez warsztaty organizowane przez lokalne społeczności, stowarzyszenia oraz sieci pasterzy i rolników, a także przez uniwersytety i instytuty badawcze. Transhumancja przyczynia się zatem do integracji społecznej, wzmacniając tożsamość kulturową i więzi między rodzinami, społecznościami i terytoriami, jednocześnie przeciwdziałając skutkom wyludniania się obszarów wiejskich.

Położnictwo: wiedza, umiejętności i praktyki

Kraje członkowskie: Kolumbia, Cypr, Niemcy, Kirgistan, Luksemburg, Nigeria, Słowenia, Togo

Wpis na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości w 2023 r.

Położne są towarzyszkami i osobami wspierającymi kobiety w ciąży i ich rodziny przed, w trakcie i po porodzie. Przez cały okres ciąży położne składają wizyty domowe, udzielają wskazówek i zapewniają opiekę oraz prowadzą zajęcia przygotowujące do porodu i wzmacniające konkretne umiejętności. Przyczyniają się do ochrony podstawowych praw człowieka, przekazując swoją wiedzę matkom i rodzinom. Położnictwo opiera się na praktykach opartych na dowodach naukowych oraz na tradycyjnej wiedzy, umiejętnościach i technikach. Różni się w zależności od kontekstu społecznego, kulturowego i naturalnego różnych społeczności i krajów, a czasami obejmuje wiedzę z zakresu medycyny tradycyjnej oraz roślin leczniczych i ziół. Położnictwo wiąże się również z określonymi praktykami kulturowymi, słownictwem, uroczystościami i rytuałami. Powiązane umiejętności i wiedza były chronione, rozwijane i przekazywane przez praktykujące społeczności od pokoleń, zwłaszcza w ramach sieci kobiet. Tradycyjna wiedza na temat położnictwa gromadzona jest poprzez bezpośrednie doświadczenie, obserwację i interakcję z ludzkim ciałem. Jest ona przekazywana poprzez ustne instrukcje, obserwację, uczestnictwo i wymianę rówieśniczą. W wielu krajach praktyka położnictwa wymaga również certyfikacji, a powiązana wiedza i umiejętności są przekazywane w ramach edukacji formalnej, takiej jak kształcenie akademickie oparte na programach nauczania - niektóre z nich są zgodne ze standardami ustanowionymi przez Międzynarodową Konfederację Położnych.