Dania

Inuicki taniec i śpiew z bębnami
Kraje członkowskie: Dania

Wpis na Reprezentatywną listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości w 2021 r.

Śpiew i taniec przy akompaniamencie bębnów to rdzenne formy wyrazu kulturowego Inuitów zamieszkujących Grenlandię. Wykonuje je jedna osoba lub grupa osób w czasie świąt narodowych, wydarzeń wspólnotowych i uroczystości rodzinnych. Praktykowaną formą są również występy jednego tancerza z chórem. W czasie tańca z bębnami tancerz lekko ugina kolana i pochyla się do przodu. Brzeg bębna (qilaat) uderzany rytmicznie pałką z kości lub drewna wydaje przenikliwe, rezonujące brzmienia perkusyjne. Śpiew jest liryczną narracją, stanowiącą melodyjny akompaniament dla monotonnych dźwięków bębna. Pieśni często są poświęcone życiu codziennemu na Grenlandii. Popularne tematy to miłość, tęsknota za bliskimi, polowania czy zabawne anegdoty. Dla Inuitów z Grenlandii taniec i śpiew wyrażają wspólną tożsamość i dają poczucie przynależności do wspólnoty, jednocześńie tworząc pomost między przeszłością i teraźniejszością. Praktyki te są postrzegane jako symbol równości i sprawiedliwości. Powszechnie uważa się, że należą do wszystkich, bez względu na wiek, płeć, status społeczny czy poglądy polityczne.

© 2021 tłumaczenia na język polski: Polski Komitet ds. UNESCO

Tradycje związane z nordyckimi łodziami klinkierowymi
Kraj(e) członkowski (e): Dania/ Finlandia/ Islandia/ Norwegia/ Szwecja

Wpis na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości w 2021 r.

Nordyckie  łodzie klinkierowe (o poszyciu zakładkowym) to małe, otwarte drewniane łodzie, które liczą od pięciu do dziesięciu metrów długości. Od prawie dwóch tysiącleci ludność Skandynawii (w tym ludność rdzenna – Samowie w Finlandii, Norwegii i Szwecji i grupy mniejszościowe, takie jak Kvenowie w Norwegii, Tornedalczycy w Szwecji i szwedzkojęzyczna ludność w Finlandii) stosuje te same techniki budowania łodzi. Na szkielecie ze stopki i ram wręgowych mocowane jest poszycie zakładkowe – cienkie zachodzące na siebie deszczułki łączone gwoździami, nitami lub linami. Następnie kadłub jest wzmacniany wręgami. Szkutnicy podkreślają, że zdobycie wiedzy i umiejętności związanych z budową tradycyjnych łodzi wymaga czasu. W przeszłości zazwyczaj młodzi uczyli się pod okiem mistrza i nauka trwała do dziesięciu lat. Będące symbolem dziedzictwa stref przybrzeżnych, wspólnego dla całej Skandynawii, łodzie służyły do połowu ryb, przewożenia towarów i ludzi. Obecnie wykorzystuje się je głównie podczas obchodów tradycyjnych świąt, regat i imprez sportowych, chociaż wciąż około tysiąca osób utrzymuje się wyłącznie lub częściowo z produkcji, konserwacji lub użytkowania tych łodzi. Tradycje związane z łodziami klinkierowymi obejmują praktyki społeczne. Na przykład po zbudowaniu łodzie bywają  uroczyście wodowane i chrzczone, a w czasie żeglowania i wiosłowania śpiewane są tradycyjne pieśni.

© 2021 tłumaczenia na język polski: Polski Komitet ds. UNESCO