Timor Wschodni

Tais, tkanina tradycyjna
Kraj(e) członkowski(e):Timor Wschodni

Wpis na Listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego wymagającego pilnej ochrony w 2021 r.

Tradycyjna, ręcznie wyrabiana tkanina tais odgrywa ważną rolę z życiu mieszkańców Timoru Wschodniego. Wykorzystywana jest nie tylko do celów dekoracyjnych, ale także do wykonywania charakterystycznych tradycyjnych strojów męskich i damskich. Tkanina używana jest przy świętowaniu narodzin dziecka oraz w czasie tradycyjnych ceremonii i festiwali. Zróżnicowanie kolorystyki i wzorów wskazuje na tożsamość kulturową i przynależność do klasy społecznej. Tais jest także cennym wyrobem dawanym w posagu lub ofiarowywanym w prezencie dla umocnienia rodzinnych więzów. Bawełniana tkanina barwiona jest naturalnymi roślinnymi barwnikami i ręcznie tkana za pomocą prostych narzędzi. Proces jej powstawania, obejmujący przygotowanie i barwienie bawełny oraz samo tkanie materiału, jest jednak bardzo długi. Chociaż mężczyźni mają swój udział w tym procesie, zbierając rośliny do barwienia bawełny i wykonując sprzęt tkacki, podstawową rolę pełnią kobiety. Do nich należy również przekazywanie wiedzy i umiejętności następnemu pokoleniu. Wyrób tradycyjnych tkanin jest zagrożony z kilku powodów, zwłaszcza ze względu na rosnące zainteresowanie młodego pokolenia noszeniem nowoczesnych ubrań, zastępowanie lokalnych materiałów rękodzielniczych odpowiednikami przemysłowymi, a także nieopłacalność i stale zmniejszającą się liczbę tkaczek.