Pakistan
Novruz, Nowrouz, Nooruz, Navruz, Nauroz, Nevruz
Kraj(e) członkowski(e): Azerbejdżan/Indie/Iran/Kirgistan/Uzbekistan/Pakistan/Turcja
Wpis na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości w 2009 r.
Święto Novruz (Nowrouz, Nooruz, Navruz, Nauroz, Nevruz) oznacza Nowy Rok i nadejście wiosny. Obchodzone jest 21 marca na rozległym obszarze geograficznym, obejmującym m.in. Azerbejdżan, Indie, Iran, Kirgistan, Pakistan, Turcję i Uzbekistan. Ze świętem związanych jest wiele lokalnych tradycji, jak przywoływanie postaci Jamszida, mitycznego króla perskiego oraz wiele innych lokalnych opowieści i legend. Obrzędy, które towarzyszą świętu, mogą różnić się w zależności od miejsca i lokalnych tradycji – od skakania przez ogień lub wodę w Iranie, poprzez rozpalanie ogni u wejścia do domu, po tradycyjne zapasy i wyścigi konne w Kirgistanie. We wszystkich regionach świętu towarzyszą pieśni i tańce oraz uroczyste rodzinne lub wioskowe uczty. Podczas obchodów obdarowuje się przede wszystkim dzieci, które biorą czynny udział w wielu przygotowaniach do święta, np. w dekorowaniu gotowanych na twardo jajek. Wiodącą rolę w przygotowaniu do święta i jego zachowaniu dla przyszłych pokoleń odgrywają kobiety. Navruz wzmacnia związki między pokoleniami i w obrębie rodzin oraz więzi sąsiedzkie, dzięki czemu wpływa na kulturową różnorodność i przyjazne relacje między przedstawicielami odmiennych grup.
©2009 tłumaczenia na język polski: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Sokolnictwo, żywe dziedzictwo człowieka
Kraj(e) członkowski(e): Arabia Saudyjska / Austria / Belgia / Czechy / Francja / Hiszpania / Katar / Kazachstan / Republika Korei / Mongolia / Maroko / Niemcy / Pakistan / Portugalia / Syria / Węgry / Włochy / Zjednoczone Emiraty Arabskie
Wpis na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości w 2016 r.
Sokolnictwo, które pierwotnie służyło jako sposób zdobywania pożywienia, zmieniało się z upływem czasu. Obecnie jest bardziej związane z ochroną środowiska i dziedzictwa kulturowego, a co więcej, przyczynia się do wzrostu zaangażowania społecznego w ramach danej społeczności i poza nią. Pielęgnując własne tradycje i przestrzegając zasad etycznych, sokolnicy szkolą i hodują ptaki drapieżne, w tym orły i jastrzębie, tworząc bliskie więzi ze zwierzęciem. Praktyka występująca w wielu krajach na świecie różni się pod pewnymi względami, m.in. jeśli chodzi o stosowany sprzęt. Pomimo to metody pozostają podobne. Sokolnicy są grupą ludzi, którzy są w stanie podróżować tygodniami, zajmując się jedynie szkoleniem, a wieczorami dzieląc się wrażeniami z minionego dnia. Uważają, że sokolnictwo pozwala im na poznawanie przeszłości i nawiązywanie do niej. Dotyczy to głównie społeczności, dla których sokolnictwo stanowi jedną z niewielu więzi z ich środowiskiem naturalnym i tradycyjną kulturą. Wiedza oraz umiejętności są przekazywane przez członków rodziny jako międzypokoleniowy zwyczaj. Dokonuje się to poprzez doradztwo, praktyki i szkolenia w szkołach lub w specjalnych klubach. W niektórych krajach należy zdać formalny egzamin, aby zostać sokolnikiem. Spotkania i uroczystości dają uczestnikom możliwość dzielenia się wiedzą, zapewniają podnoszenie świadomości i promowanie różnorodności.
© 2016 tłumaczenia na język polski: Polski Komitet ds. UNESCO
Suri Jagek (obserwacja słońca): tradycyjne praktyki meteorologiczne i astronomiczne, oparte na obserwacji słońca, księżyca i gwiazd, odnoszącej się do lokalnej topografii
Kraj(e) członkowski(e): Pakistan
Wpis na Listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego wymagającego pilnej ochrony, w 2018 r.
Suri Jagek, co w dosłownym tłumaczeniu znaczy „obserwowanie słońca”, to tradycyjny system wiedzy oraz praktyk meteorologicznych i astronomicznych Kalaszy - ludu zamieszkującego region Hindukuszu. Złożony system wiedzy empirycznej, odnoszący się do lokalnej topografii, a oparty na obserwacji słońca, księżyca, gwiazd oraz cieni, stanowi dla Kalaszy stały punkt odniesienia przy planowaniu optymalnej pory siewów i zabiegów hodowlanych, ale także dla przewidywania klęsk żywiołowych. Jest on również pomocny przy układaniu kalendarza wydarzeń społecznych, planowania ważnych uroczystości, festiwali, obchodów czy świąt religijnych. Praktyka ta odzwierciedla bliskie związki Kalaszy z ich środowiskiem naturalnym, a także znaczenie warunków geograficznych dla przetrwania ich tradycyjnego sposobu życia. Trwałość tego systemu wiedzy opiera się na innowacyjnym sposobie jej przekazywania, poprzez opowieści ludowe, pieśni, przysłowia, a sam sposób tego przekazu i niektóre jego aspekty, takie jak interpretacja obserwowanych cieni i jej wykorzystanie w hodowli zwierząt, są tworzone na nowo, tak aby odpowiadały potrzebom współczesnego społeczeństwa. Jednakże, wraz z nastaniem ery cyfrowej, ludzie skłaniają się w stronę bardziej zaawansowanych technicznie metod przewidywania pogody. Chociaż praktyka ta pozostaje żywotna jako tradycja ustna, młode pokolenie nie ma świadomości jej znaczenia kulturowego oraz praktycznych zastosowań.
© 2018 tłumaczenia na język polski: Polski Komitet ds. UNESCO