Butan

Drametse Ngachan: Taniec masek z bębnami
Kraj(e) członkowski(e): Butan

Wpis na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości w 2008 r. (Proklamacja 2005)

Taniec masek społeczności Drametse jest religijnym spektaklem, wykonywanym podczas Festiwalu Drametse ku czci buddyjskiego guru Padmasambhavatwy. Odbywa się dwa razy w roku, w piątym i dziesiątym miesiącu butańskiego kalendarza. Organizowany jest przez klasztor Ogyen Tegchok Namdroel Choeling, znajdujący się w prowincji Mongar we wschodnim Butanie. W tańcu uczestniczy 16 tancerzy w maskach, ubranych w kolorowe kostiumy oraz 10 muzyków orkiestry prowadzonej przez cymbalistę. Taniec składa się z dwóch części: spokojnej i refleksyjnej, przedstawiającej bóstwa usposobione pokojowo, oraz szybkiej, siłowej reprezentującej bóstwa gniewne. Tancerze ubrani są w klasztorne szaty, na twarzach noszą drewniane maski z rysami prawdziwych i mitycznych zwierząt. Początkowo wspólnie wykonują taniec modlitewny w głównej świątyni soeldep cham, po czym kolejno przechodzą na dziedziniec. Tańcom towarzyszy muzyka wykonywana przez orkiestrę oraz przez samych tancerzy. Orkiestra składa się z cymbałów, trąbek i bębnów, wśród których jest duży okrągły bang nga, mały trzymany w ręce płaski bębenek lag nga oraz bęben uderzany obwiązaną pałeczką nga chen. Drametse Ngachan przedstawiany jest w tym regionie od wieków. Ma znaczenie zarówno kulturowe, jak i religijne, ze względu na miejscowe wierzenie, że taniec ten był kiedyś wykonywany przez bóstwa zamieszkujące świat niebiański. W XIX wieku odmiany Drametse Ngachen pojawiły się w innych częściach Butanu. Dla widzów spektakl jest źródłem duchowego wzmocnienia, dlatego uczestniczą w nim zarówno mieszkańcy Drametse, jak i sąsiednich wiosek, chcący w ten sposób zapewnić sobie błogosławieństwo. Współcześnie taniec zyskał na znaczeniu: z wydarzenia o lokalnym charakterze, związanego z niewielką społecznością, urósł do rangi niemal narodowej formy sztuki Butanu. Chociaż Drametse Ngachan cieszy się wysokim szacunkiem wszystkich pokoleń, to liczba osób regularnie doskonalących umiejętność wykonywania tej sztuki wciąż maleje. Wiąże się to z brakiem czasu na pracochłonne treningi, brakiem wypracowanych mechanizmów kształcenia oraz stopniowym spadkiem zainteresowania wśród młodych ludzi. Pozostała jedynie garstka ekspertów, dysponujących pełną wiedzą na temat tradycyjnych elementów tego tańca. Ponadto, jego popularyzacja w innych częściach kraju prowadzi nieuchronnie do zniekształcania tradycyjnej formy Drametse Ngachan.

© 2008 tłumaczenia na język polski: Polski Komitet ds. UNESCO