Namibia

Oshituthi shomagongo, święto owoców maruli
Kraj(e) członkowski(e): Namibia

Wpis na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości w 2015 r.

Święto owoców maruli zwane Oshituthi shomagongo jest obchodzone w ciągu 2–3 dni na przełomie marca i kwietnia. Obchody gromadzą przedstawicieli ośmiu społeczności Aawambo z północy Namibii. W czasie święta spożywany jest napój z owoców maruli zwany omagongo. Do mężczyzn należy wyrób małych drewnianych czarek i bukłaków oraz szpikulców z rogu do nakłuwania owoców, a do kobiet wyplatanie koszyków i wyrób glinianych naczyń. Po zebraniu dojrzałych owoców i wyciśnięciu soku, kobiety nastawiają sok w glinianych naczyniach, w których fermentuje on od dwóch do siedmiu dni. Dzieci pomagają przy wykonywaniu tych czynności. W czasie zajęć kobiety prowadzą rozmowy o sprawach, które ich dotyczą, na przykład o problemach rodzinnych, śpiewają tradycyjne pieśni, recytują poezję, wymieniają się doświadczeniami związanymi z wyplataniem koszyków czy wyrobem glinianych naczyń. Święto gromadzi starszych i młodszych członków wspólnot, sprzyjając dzieleniu się wiedzą i umiejętnościami, przekazywanymi nieformalnie za pomocą obserwacji, aktywnego uczestnictwa i współzawodnictwa. Kiedy napój jest gotowy, podaje się go uczestnikom święta i gościom wraz z tradycyjnymi daniami. Bawią się oni w swobodnej atmosferze, sprzyjającej nawiązywaniu kontaktów, którą tworzą tańce, śpiewanie pieśni i opowiadanie historii.

© 2015 tłumaczenia na język polski: Polski Komitet ds. UNESCO

„Aixan/Gana/Ob#ANS TSI //Khasigu”, wiedza i umiejętności przodków związane z muzyką
Kraj(e) członkowski(e): Namibia

Wpis na Listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego wymagającego pilnej ochrony, w 2020 r.

„Aixan/Gana/Ob # ANS TSI//Khasigu”, muzyczna wiedza i umiejętności przodków odnoszą się do specyficznej tradycyjnej muzyki ludu Nama, jednej z plemiennych grup mniejszościowych Namibii. Polega ona na użyciu tradycyjnych instrumentów muzycznych: khab (łuk muzyczny) i !Guitsib (tradycyjna gitara), na których grają zarówno mężczyźni, jak kobiety, oraz vlies (harmonijka ustna), zwykle używana przez kobiety, przy akompaniamencie śpiewu, buczenia i ululacji. Muzyka przodków Nama ma specyficzne brzmienie, fakturę i rytm. Wiodąca melodia i rytm wykonywane są na łuku muzycznym, akordeonie lub gitarze, podczas gdy pozostałe instrumenty tworzą harmonijne tło dźwiękowe. Oprócz umiejętności gry na instrumentach, muzycy muszą mieć również wiedzę dotyczącą strojenia, konserwacji i naprawy instrumentów. Uzupełnieniem muzyki są tańce powszechnie określane jako „Nama-stap”, czyli tańczące kroki ludu Nama. Muzyka zapewnia rozrywkę podczas kluczowych wydarzeń towarzyskich, ale, co ważniejsze, służy również edukacji lokalnej społeczności, na przykład w zakresie świadomości ekologicznej. W przeszłości muzyka ta stanowiła spoiwo całych społeczności i wsi, ale obecnie napotyka wiele zagrożeń i w ostatnim czasie już tylko kilkoro starszych członków społeczności praktykuje tę tradycję i posiada związaną z nią wiedzę i umiejętności.

© 2020 tłumaczenia na język polski: Polski Komitet ds. UNESCO