Uznając, że edukacja jest prawem człowieka, a jednocześnie podstawą pokoju, tolerancji i zrównoważonego rozwoju, Sekretarz Generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych zdecydował o zwołaniu Światowego Szczytu poświęconego Przekształceniom Edukacji (Transforming Education Summit - TES) we wrześniu br., w siedzibie ONZ w Nowym Jorku.
Szczyt jest zwoływany w odpowiedzi na globalny kryzys w edukacji, zarówno w sferze jej dostępności i inkluzywności, jak i jakości nauczania. Choć często powolny i niewidoczny gołym okiem, kryzys ten ma niszczący wpływ na przyszłość dzieci i młodzieży na całym świecie, wpływając destrukcyjnie na realizację Celu 4. Agendy 2030, a w konsekwencji wszystkich Celów Zrównoważonego Rozwoju. Pozostawiony bez odpowiedzi, będzie miał negatywny wpływ na nasze wspólne wysiłki w budowaniu pokoju, sprawiedliwości, na realizację wszystkich praw człowieka i będzie odczuwalny przez dziesięciolecia.
Poświęcona tym zagadnieniom dyskusja liderów: szefów rządów, ministrów edukacji reprezentujących kraje członkowskie, odbędzie się w siedzibie ONZ w Nowym Jorku 19 września 2022 r. Spotkanie postrzegane jest jako kluczowy etap w opracowywaniu Naszej Wspólnej Agendy na rzecz edukacji – nowej inicjatywy ONZ.
Dzień Liderów, 19 września, zorganizowany w postaci okrągłego stołu, poświęcony będzie prezentacji Krajowych Deklaracji Zaangażowania w proces transformacji edukacji, po którym odbędzie się także ograniczona liczba sesji tematycznych, służących określeniu priorytetów wśród planowanych koniecznych transformacji w obszarze edukacji. Przedstawione zostaną także: Deklaracja opracowana podczas wcześniejszego Szczytu Młodzieży i Deklaracja Sekretarza Generalnego ONZ, przedstawiająca jego wizję transformacji edukacji w najbliższych latach.
Szczyt Liderów poprzedzą Dzień Mobilizacji (16 września) i Dzień Poszukiwania Rozwiązań (17 września). Dzień Mobilizacji będzie zorganizowany i prowadzony przez młodzież, jednak z udziałem wszystkich grup interesariuszy. Młodzi ludzie przedstawią swoje rekomendacje na temat oczekiwanych kierunków zmian w edukacji i przekażą decydentom opracowaną przez siebie podczas Szczytu Deklarację w tej sprawie. Dzień będzie także poświęcony mobilizowaniu globalnej opinii publicznej, młodzieży, nauczycieli, społeczeństwa obywatelskiego do wspierania procesów transformacji edukacji na całym świecie. Organizatorzy liczą na aktywny udział ministrów i członków oficjalnych delegacji państw członkowskich.
Dzień Rozwiązań, 17 września, ma stworzyć platformę mobilizacji wszystkich partnerów do uruchomienia lub zwiększenia skali realizacji inicjatyw, związanych z obszarami tematycznymi Szczytu. Spodziewane jest przedstawienie wielostronnych inicjatyw służących transformacjom edukacji, a także zawiązanie się koalicji na rzecz ich realizacji.
W procesie przygotowawczym do Szczytu szczególną rolę odegrały:
- Raport Międzynarodowej Komisji UNESCO ds. Przyszłości Edukacji, obradującej pod przewodnictwem pani Sahle-work Zewde, prezydent Republiki Etiopii, opublikowany w listopadzie 2021 r.
- doświadczenie pandemii COVID-19, która 24 miliony młodych ludzi na całym świecie pozbawiła dostępu do edukacji, skłaniając społeczność międzynarodową do podjęcia intensywnych kroków naprawczych i zapobiegawczych wobec podobnych sytuacji w przyszłości
- konsultacje przeprowadzone w ponad 100 krajach, mające na celu opracowanie wspólnej wizji przyszłych przeobrażeń, które przejść musi edukacja, by sprostać obecnym i przyszłym wyzwaniom
W wyniku tych przygotowań określone zostały następujące obszary tematyczne, które w skali globalnej wymagają szczególnej uwagi i podjęcia działań:
1. integracyjne, sprawiedliwe, bezpieczne i zdrowe szkoły
2. nauczyciele, nauczanie i zawód nauczyciela
3. nauka i umiejętności potrzebne do życia, pracy i zrównoważonego rozwoju
4. cyfrowe uczenie się i transformacja
5. finansowanie edukacji.
Szczyt przygotowawczy, który odbył się w siedzibie UNESCO w Paryżu w dniach 28-30 czerwca 2022 r. i zgromadził ponad 1800 osób, w tym 154 ministrów edukacji i dwóch szefów rządów, stał się dla krajów uczestniczących wszechstronnym forum wymiany doświadczeń i przedstawienia wyników konsultacji krajowych na temat oczekiwanych kierunków zmian.
Wrześniowe spotkanie w Nowym Jorku stanie się wyjątkową okazją do wyniesienia edukacji na szczyt globalnego programu politycznego i zmobilizowania ambicji oraz solidarnych działań dla odrobienia strat w edukacji związanych z pandemią. Ma także dać impuls do rozpoczęcia procesu zmian w edukacji, zgodnie z tempem dokonujących się na świecie przemian. Istotnym elementem stanie się Deklaracja Wizji Sekretarza Generalnego na temat kierunków transformacji edukacji, która zostanie formalnie przedłożona jako wkład w negocjacje międzyrządowe w sprawie przyszłości edukacji, w ramach przygotowań do proponowanego Szczytu Przyszłości ONZ. Znajdzie także odzwierciedlenie w pracach Komitetu Sterującego Wysokiego Szczebla ds. Celu 4. Agendy 2030.