Światowy Dzień Wody obchodzony jest corocznie 22 marca, aby zwrócić uwagę na problemy zarządzania zasobami słodkiej wody na świecie i propagować zrównoważone gospodarowanie nimi, zgodnie z założeniami Celu 6. Agendy dla Zrównoważonego Rozwoju 2030, zakładającego „Zapewnienie wszystkim ludziom dostępu do wody i odpowiednich warunków sanitarnych.”
Dzień, obchodzony w tym roku pod hasłem „Przyśpieszyć zmiany” (Accelerating Change) koncentruje się na konieczności wzmożenia wysiłków dla rozwiązania kryzysu związanego z dostępem do wody oraz do odpowiednich urządzeń sanitarnych i kanalizacji, z jakim od dawna boryka się nasza Planeta, a który pogłębia się jeszcze wskutek gwałtownego wzrostu populacji świata, industrializacji, konfliktów zbrojnych, klęsk żywiołowych i postępujących zmian klimatycznych.
Co roku, 22 marca prezentowany jest aktualny Raport na temat Wody na Świecie (World Water Development Report), koordynowany przez Program UNESCO Oceny Zasobów Wodnych (UNESCO World Water Assessment Programme – WWAP), a firmowany przez UN Water – wyspecjalizowaną agendę ONZ do spraw wody. Raport, opierający się na danych dostarczanych przez kraje członkowskie, zbiera aktualną wiedzę na temat stanu i sposobów gospodarowania zasobami świeżej wody, a także na temat dostępu do urządzeń sanitarnych na świecie. Zawiera też przykłady dobrych praktyk oraz sposobów rozwiązywania problemów związanych z wodą w skali lokalnej i regionalnej. Dzięki temu może stanowić źródło wiedzy oraz inspirację dla zrównoważonego gospodarowania zasobami wodnymi – dla wszystkich instytucji podejmujących decyzje w tej dziedzinie.
W ramach tego Programu, w 2017 roku uruchomiony został System Informacji na temat Wody (Water Information Network System WINS), pełniący funkcję ogólnie dostępnej bazy danych na temat zasobów wodnych świata, pomocnej przy planowaniu różnego rodzaju działań, inwestycji, czy podejmowaniu decyzji dotyczących zarządzania zasobami wody. WINS ma także służyć krajom członkowskim UNESCO jako narzędzie monitorowania postępu w realizacji Celu 6. Agendy 2030.
Tegoroczny Raport na temat Wody na Świecie poświęcony jest budowaniu partnerstwa i współpracy we wszystkich wymiarach równoważonego rozwoju jako niezbędnego warunku realizacji prawa człowieka do wody i urządzeń sanitarnych. Raport przedstawiony zostanie podczas międzynarodowej konferencji poświęconej wodzie (UN 2023 Water Conference), organizowanej w dniach 22-24 marca 2023 r. w siedzibie ONZ w Nowym Jorku, po raz pierwszy od 46 lat. Współgospodarzami Konferencji są rządy Taszkientu i Holandii.
Debata poświęcona będzie poszukiwaniom rozwiązań pozwalających przyspieszyć realizację Celu 6 Agendy i innych powiązanych z nim zadań. Spodziewane jest przyjęcie nowych zobowiązań przez rządy poszczególnych państw, instytucje międzynarodowe i sektor prywatny, które zebrane zostaną w nowy program działania na kolejne lata.
UNESCO jest współorganizatorem 26 wydarzeń towarzyszących Konferencji, zaplanowanych równolegle do głównego programu, a organizowanych przez państwa członkowskie wspólnie z agendami Narodów Zjednoczonych i innymi zainteresowanymi stronami.
Problemy światowych zasobów wody są przedmiotem uwagi jednego z największych programów naukowych UNESCO – Międzynarodowego Programu Hydrologicznego (IHP), którego celem jest m.in. dokonywanie oceny stanu ekosystemów i zbiorników wodnych, a także dystrybucji i wykorzystania zasobów wody pitnej, jak również poprawa zarządzania nimi w rejonach występowania niedoboru wody. Międzynarodowy Program Hydrologiczny (IHP) jest jedynym w systemie Narodów Zjednoczonych programem, realizującym międzynarodowe projekty badawcze na temat oceny zasobów wodnych i wpływu, jaki wywiera na nie działalność człowieka. Jednym z istotnych obszarów badawczych jest ekohydrologia, w rozwoju której Polska była prekursorem i dziś także odgrywa znaczącą rolę.
Światowy Dzień Wody ustanowiony został 22 grudnia 1992 roku rezolucją A/RES/47/193 Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych. Bezpośrednią przyczyną jego proklamowania była rekomendacja Konferencji Narodów Zjednoczonych na temat Środowiska i Rozwoju, inaczej zwanej Szczytem Ziemi, która odbyła się w czerwcu 1992 roku w Rio de Janeiro i zasłynęła przyjęciem Agendy 21 – wszechstronnego planu działań na wiek XXI dla Narodów Zjednoczonych, rządów i grup społecznych w każdym obszarze, w którym człowiek ma wpływ na środowisko. Jeden z rozdziałów Agendy poświęcony został problemom zasobów świeżej wody na świecie, jako bodaj najważniejszym spośród wszystkich zagadnień związanych ze środowiskiem.
W poprzednich latach tematami przewodnimi Międzynarodowego Dnia Wody były: Woda i kultura (2006), Niedobór wody (2007), Woda a stan sanitarny świata (2008), Wody transgraniczne (2009), Jakość wody (2010), Woda dla miast (2011), Znaczenie wody dla produkcji żywności na świecie (2012), Współpraca w dziedzinie wody (2013), Woda i energia (2014), Woda a zrównoważony rozwój (2015), Woda a praca (2016), Ścieki jako nieograniczone źródło wody (2017), Natura dla wody (2018), Nie pominąć nikogo (2019), Woda a klimat (2020), Szacując wartość wody (2021), Wody podziemne - uczynić niewidoczne widzialnym (2022).
Przesłanie Dyrektor Generalnej UNESCO z okazji Dnia